Friday, December 31, 2010
HAPPY NEW YEAR
It is the time when we ring out the old year and welcome the present year with open arms, with eyes filled with new dreams and hearts replete with new expectations.No hand in this world can make the clock strike for us the hours that we are passed and all the treasures of earth cannot bring back one our late moment.So what had happened to us through out the year is already history...forget the past and welcome to our future.May 2011 will bring us happiness as it should be...
Wednesday, December 29, 2010
Monday, December 27, 2010
BODY BUILDING
Tips to Build Bigger Arms
Five major bodybuilding mistakes that you may be making
Click here to start building lean ripped muscle mass the right way
Click here to learn the secrets of getting ripped chiseled six pack abs
Do more heavy squats and deadlifts!
Yes, I know this sounds crazy since squats and deadlifts don't directly work your arms (except for the grip and forearm strength needed to deadlift heavy weights)... but it's true that regularly performing heavy squats and deadlifts can indirectly help to make your arms bigger and stronger.
The reason is that heavy squatting and/or deadlifting forces the body to release muscle building hormones such as testosterone and growth hormone depending on the resistance level, rep range, rest period, etc.
Generally, heavy weights, lower reps, and longer rest periods stimulate testosterone release, whereas moderate weights, higher rep ranges, and shorter rest periods help to stimulate Growth Hormone release. Therefore, combining both styles of training into your routines on either different days of the week or different cycles, can help to maximize both of these important muscle building hormones.
2. Try my arm-blasting, hormone-maximizing combo sets!
In theory, I think this style of combo I'm going to show you can work well to stimulate some new growth in your arms if you've been stuck at a plateau. In practice, I've actually SEEN it produce results!
My technique involves combining a heavy squat or deadlift (in a very heavy weight and low rep range) with a single-joint exercise for the biceps or triceps (in a higher-rep "pump" style fashion).
So here are 2 ways this could work in separate workouts for example:
Alternating sets (exercise 1a, rest 30-60 seconds, exercise 1b, rest 30-60 seconds, repeat for all sets)
1a. Barbell back squats -- heavy challenging weight - 5 sets of 3-4 reps/set
1b. Barbell or dumbbell curls (or any bicep single-joint exercise) -- 5 sets of 12-15 reps/set; going for "pump"
1b. Barbell or dumbbell curls (or any bicep single-joint exercise) -- 5 sets of 12-15 reps/set; going for "pump"
So you can see how this unusual style of supersetting (or rather, alternating sets), actually combines a testosterone stimulating full body exercise done at a heavy weight with a single joint (isolation) exercise that has the intention of creating more of a bodybuilding "pump".
The other reason this style of alternating sets works is that the single-joint exercise is almost like an "active rest" while your entire body and CNS recovers from the demands of doing heavy, heavy squats.
The same style can work with deadlifts combined with a triceps exercise... for example:
1a. Barbell deadlifts -- heavy challenging weight - 5 sets of 3-4 reps/set
1b. Triceps single-joint exercise (lying dumbbell extensions, cable pressdowns, etc) -- 5 sets of 12-15 reps/set; going for "pump"
1b. Triceps single-joint exercise (lying dumbbell extensions, cable pressdowns, etc) -- 5 sets of 12-15 reps/set; going for "pump"
Again, this seems like an unusual combo for alternating sets, but actually works out quite well, because after deadlifting very heavy weights, performing a high rep "pump" exercise for the triceps is a welcome relief for your body and your mind to help recover and get ready for the next set of heavy deads.
3. Food, food, food!
Remember that the title of this article meant that your goal was to add more muscle SIZE to your arms, and in order to add muscle to your body, you need to be in a slight caloric surplus.
Ok... so the first 2 tips might have been a little unusual, but this one should be obvious.
Although it IS possible for some people (especially beginners) to add muscle mass while reducing calories below their maintenance levels, it is extremely hard for any type of hardgainer to build any muscle at all if your calories aren't high enough. Remember, we weren't talking about a fat loss routine here... we were talking about gaining muscle and getting bigger arms... so that is going to require some extra calories above your maintenance.
Don't go crazy and think this means eating tons of junk food... you should still stick to clean healthy foods.
I wouldn't obsess over exact ratios of carbs, protein, or fats either... your body needs all 3 for different reasons... protein as the building blocks of muscle; carbs for muscle glycogen, energy during the workouts, and insulin response post-workout; and healthy fats to help maximize your muscle building hormones.
This is more than just about arms and pecs though... if you're dedicated to building a ripped, strong, powerful body from head to toe, I HIGHLY recommend my good friend and colleague Vinny D's program here:
Hope you enjoyed the article and have fun with the training!
Five major bodybuilding mistakes that you may be making
1. Bodybuilding supplements are almost a complete waste of your hard-earned money!
First of all, many supplement companies are dishonest and have extremely over-hyped "muscle building" products that claim you'll gain insane amounts of muscle in just a matter of weeks... almost all of these claims are unfounded and unproven.
I'll show you in a minute how there are some hidden natural foods that will help you gain muscle much better and safer than any of these hyped up bodybuilding supplements.
2. Most bodybuilding workouts that you read about in magazines and on online forums are a complete waste of your time.
They make you think that getting a "muscle burn", a "muscle pump", or doing dozens of sets of single-joint exercises are going to give you massive muscles like you see in the pictures. Not true! This only works for genetic freaks or muscleheads using steriods... not for average "hardgainers" like you.
If you want to gain muscle in the smartest method possible, you need a more effective training style suited to your body and your metabolism. I'll show you the best techniques to achieve faster muscle gain in a minute.
3. Most "Muscle Magazines" are owned by supplement companies... their main goal in these magazines is to sell you expensive and bogus supplements that won't help you gain muscle any faster (but they will drain your wallet fast!).
First of all, many supplement companies are dishonest and have extremely over-hyped "muscle building" products that claim you'll gain insane amounts of muscle in just a matter of weeks... almost all of these claims are unfounded and unproven.
I'll show you in a minute how there are some hidden natural foods that will help you gain muscle much better and safer than any of these hyped up bodybuilding supplements.
2. Most bodybuilding workouts that you read about in magazines and on online forums are a complete waste of your time.
They make you think that getting a "muscle burn", a "muscle pump", or doing dozens of sets of single-joint exercises are going to give you massive muscles like you see in the pictures. Not true! This only works for genetic freaks or muscleheads using steriods... not for average "hardgainers" like you.
If you want to gain muscle in the smartest method possible, you need a more effective training style suited to your body and your metabolism. I'll show you the best techniques to achieve faster muscle gain in a minute.
3. Most "Muscle Magazines" are owned by supplement companies... their main goal in these magazines is to sell you expensive and bogus supplements that won't help you gain muscle any faster (but they will drain your wallet fast!).
With the info on my muscle building website below, you get no biased information, since I don't sell supplements.
4. Stop training like a professional bodybuilder! Routines that are typically done by professional bodybuilders do NOT help the average guy (a hardgainer like yourself) to build muscle.
The fact is that professional bodybuilders many times are using steroids and other drugs to enhance their physique and are also genetically gifted for building muscle on almost any type of routine. But their methods will NOT work for ahardgainer like you!
5. True muscle mass is NOT built on typical gym "machines". The truth is that most exercise machines are far inferior to free weight exercises, bodyweight exercises, and some other unique workout methods that I'll explain more in a minute.
How To Build Muscle Fast: 41 Ways to Gain 41 Pounds Of Rock-Solid Lean Muscle Mass in 6 Months
By Vince DelMonte - Author of No-Nonsense Muscle Building
This article will give you at least 41 tips and ideas for gaining more muscle and getting more ripped than you can imagine.
Muscle building expert Vince DelMonte has helped over 20,000 skinny guys and consults with fitness experts all around the world on the most critical and supporting elements to build muscle mass and to experience consistent muscle growth.
In this article, Vince unmasks his own secrets that he used for building 41 pounds of steel-solid muscle in only six months – without any drugs or steroids, without bogus supplements, and while training less total hours than before.
In just weeks, you can make the same life-changing transformation. Find out his advanced muscle building strategies on how to build muscle, fast!
Whether you approach your physique as a hobby or a job, you should not leave any element to chance and hope it works. In order to defeat plateaus and forge a ripped and muscular body you need all the tips and tricks you can get. None of these techniques will work alone but by combining as many together as possible you’ll see a huge difference in your muscle growth – faster than before.
1. Begin with 3 full body weight training workouts every 48-hours.
2. Take your body weight in pounds and multiply it by 15 to determine your daily caloric intake if you want to gain weight.
3. Perform only 1 exercise per body part each full-body workout but perform a different exercise for each body part every workout. By the end of the week you’ll have hit each muscle group three times from three different angles.
4. Consume carbohydrates in a 2:1 ratio to protein after your workout in liquid form (a good post workout shake).
5. Perform each set to muscular failure.
6. Use a training journal and track your progress.
7. Drink at least 4-6 liters of water each day.
8. Vary your rep and set schemes more frequently than any other training variable.
9. Focus on exploding up on the concentric portion of your movement and taking 3-4 seconds for the eccentric portion of your program.
10. Aim to build at least 5-6 pounds of lean muscle mass each month. Anything more will be fat gain.
11. Eat at least 10-15 serving of fruits and vegetables each day. Some veggies can even fight abdominal fat
12. Focus on compound movements for 80% of your workouts.
13. Alternate between dumbbells and barbells every 2 weeks.
14. Only change an exercise when you plateau on two workouts in a row.
15. Enter a fitness model or bodybuilding show or transformation contest to keep you motivated.
16. Follow a program for at least 12-16 weeks before trying your next one.
17. Pyramiding your sets to consistently increase your strength 5% each week.
18. Consume a variety of whole eggs, chicken, lean beef, fish and whole-milk throughout the day for high quality (bioavailable) muscle building protein.
19. Use a training partner for motivation and an extra push to experience faster muscular growth.
20. Never train hungry if you want to build muscle fast.
21. Concentrate your carbohydrates when your body needs them most – breakfast, pre workout and post workout.
22. Ensure you do the squat and the deadlift each week to increase the release of growth hormone and testosterone.
23. Hire a personal trainer if you have never received professional coaching on technique and form.
24. Stretch at least half the amount of time that you lift. If you lift 3 hours a week, schedule at least 1.5 hours of yoga or static stretching.
25. Train a muscle group through it’s entire range of motion to stimulate muscle size.
26. Use a 3-day a week 20-minute interval cardio plan, post-workout, to maximize the muscle to fat ratio while bulking.
27. Train your most underdeveloped muscle group first in each workout.
28. Avoid processed food, packaged food and fast food.
29. Avoid protein bars and any muscle building supplement that has sucrulose, aspartame, or other artificial or natural sweeteners.
30. Get at least 8-hours of uninterrupted sleep each night.
31. Don’t be afraid to overload your muscles with maximal resistance and miss your goal reps.
32. Consume a combination of olive oil, fish oil (or the more powerful Krill Oil), coconut oil, mixed nuts and natural peanut butter or almond butter each day to make sure you get ample healthy fats for testosterone and other muscle building hormone production.
33. Take a complete week off after 12-16 weeks of training.
34. Get a spotter to help you with your heaviest set.
35. Have a training program. Never go to the gym without a plan.
36. Perform 5-10 minutes of dynamic stretching before each weight training workout.
37. Schedule regular ART-therapy or massage therapy to avoid injuries.
38. Cold shower after every intense weight training workout. It sucks, but it works. Some studies show increased muscle recovery from this technique.
39. Eat at least 1 gram of protein per pound of lean body mass each day.
40. The core of your workout should revolve around the major multi-joint lifts: squats, deadlifts, rows, presses, pull ups, dips and weighted core work.
41. Train with someone bigger and stronger than you. You'll be challenged and motivated to work out harder.
Click here to start building lean ripped muscle mass the right wayOR
Click here to learn the secrets of getting ripped chiseled six pack absThursday, December 23, 2010
SISTEM ENDROKINA
Pengenalan
Sistem endrokina ialah satu sistem badan yang terdiri daripada kelenjar yang merembeskan hormon. Hormon merangsang proses jangka panjang seperti pertumbuhan, metabolisme, pembiakan dan pertahanan badan. Semua hormon adalah berasaskan kepada asid amino atau steroid.
Hormon
Ciri-ciri hormon
Hormon ialah bahan kimia yang disintesis oleh sel-sel hidup. Hormon dirembes ke dalam darah dan diangkut oleh sistem peredaran darah ke organ sasaran yang terletak jauh daripada tempat hormon itu disintesis. Walaupun dalam jumlah yang sedikit, hormon berupaya untuk mempercepatkan atau memperlahankan
sesuatu fungsi biologi.
Kelenjar-Kelenjar Endokrina
Kelenjar Pituitari
Kelenjar pituitari terletak di bawah hipotalamus. Antara hormon hormon yang dirembeskan ialah hormon tumbesaran (growth hormone). Hormon tumbesaran ialah hormon bagi metabolisme umum. Tindakan hormon ini adalah seperti berikut:
(a) mempercepatkan kadar pertumbuhan tubuh.
(b) merangsang pengambilan asid amino oleh sel bagi mensintesis protein.
(c) merangsang penguraian lemak untuk tenaga. Cara ini memelihara homeostasis gula dalam darah dengan
menyimpan glukosa.
Kekurangan atau lebihan rembesan hormon ini membawa kepada pembentukan tubuh yang tidak normal. Kekerdilan tubuh berpunca daripada kurangnya rembesan hormon ini sementara kegergasian dan “acromegaly” pula disebabkan oleh rembesan hormon yang berlebihan.
Kelenjar Tiroid
Kelenjar tiroid terletak dibahagian bawah kerongkong dan di hadapan halkum. Kelenjar ini menghasilkan hormon tiroksin, triiodotaironin dan kalsitonin. Hormon tiroid adalah hormon yang utama bagi metabolisme. Selain daripada mengawal kadar pengoksidan glukosa semua sel, hormon ini juga penting untuk tumbesaran dan perkembangan secara normal tisu-tisu khususnya sistem pembiakan dan sistem saraf. Hormon kalsitonin pula merangsang penyimpanan kalsium pada tulang-tulang. Kekurangan iodin mengganggu pembentukan hormon tiroksin dan ini menyebabkan berlakunya beguk. Kekurangan tiroksin pada kanakkanak
menyebabkan “kretisme” iaitu keadaan individu yang mempunyai kaki lebih pendek berbanding badan, cacat akal, berkulit kering dan berambut nipis. Bagi orang dewasa pula, kekurangan tiroksin menyebabkan kelembapan pergerakan dan mental, bengkak pada muka, kelesuan, suhu badan yang rendah dan kegemukan. Masalah cacat akal tidak berlaku pada orang dewasa. Lebihan tiroksin menyebabkan peningkatan kadar denyutan jantung, kadar metabolisma yang tinggi, tidak tahan dengan suhu panas dan
kegelisahan. Kekurangan kalsitonin pula menyumbang kepada osteoporosis.
Kelenjar Adrenal
Kelenjar adrenal terletak di atas ginjal. Kelenjar ini terbahagi kepada adrenal korteks dan adrenal medulla. Adrenal korteks merembaskan hormon glukokortikoid, mineralokortikoid dan androgen (kuantiti kecil). Glukokortikoid merangsang pertambahan glukosa dalam darah dan penyimpanan glikogen dalam hepar. Adrenal medula pula merembeskan hormon epinefrin dan norepinefrin. Epinefrin dan norepinefrin meningkatkan kandungan glukosa dalam darah, meningkatkan aktiviti metabolik dan menjerut salur-salur darah tertentu.
Kekurangan glukokortikoid dan mineralokortikoid boleh menyebabkan penyakit Addison (simptom kehilangan elektrolit dan bendalir tubuh, tekanan darah rendah, hipoglisemia). Kehilangan selera makan dan pertambahan pigmentasi. Lebihan glukokortikoid menyebabkan penyakit cushing (simptom tangan dan kaki
membesar, luka lambat sembuh, muka bulat, tekanan darah tinggi, kurang pembentukan antibodi, hiperglisemia dan lemah otot). Lebihan androgen daripada adrenal korteks menyebabkan sindrom adrenogenital (simptom baligh lebih awal dan genital yang membesar pada kanak-kanak, pembentukan tret lelaki pada wanita dewasa).
Pankreas
Pankreas terletak berhampiran dengan perut. Pada pankreas terdapat kelenjar endokrina yang dikenali sebagai kumpulan pankreatik (pancreatic islets). Kumpulan pankreatik ini menghasilkan
hormon insulin dan glukagon. Perembesan insulin dirangsang oleh aras glukosa yang tinggi dalam
darah. Insulin bertindak ke atas semua sel tubuh dengan meningkatkan keupayaan sel-sel untuk menerima glukosa. Melalui tindakan ini, aras glukosa dalam darah dapat dikurangkan.
Glukagon pula dirangsang oleh aras glukosa yang rendah dalam darah. Glukagon merangsang penguraian glikogen yang tersimpan di dalam hepar kepada glukosa dan membebaskan glukosa ini ke
dalam darah. Lebihan insulin akan menyebabkan hipoglisemia, sementara kekurangan atau ketiadaan insulin pula boleh menyebabkan diabetis mellitus. Lebihan atau kekurangan glukagon pula tidak menyebabkan
gangguan atau masalah kesihatan yang serius.
Sistem endrokina ialah satu sistem badan yang terdiri daripada kelenjar yang merembeskan hormon. Hormon merangsang proses jangka panjang seperti pertumbuhan, metabolisme, pembiakan dan pertahanan badan. Semua hormon adalah berasaskan kepada asid amino atau steroid.
Hormon
Ciri-ciri hormon
Hormon ialah bahan kimia yang disintesis oleh sel-sel hidup. Hormon dirembes ke dalam darah dan diangkut oleh sistem peredaran darah ke organ sasaran yang terletak jauh daripada tempat hormon itu disintesis. Walaupun dalam jumlah yang sedikit, hormon berupaya untuk mempercepatkan atau memperlahankan
sesuatu fungsi biologi.
Kelenjar-Kelenjar Endokrina
Kelenjar Pituitari
Kelenjar pituitari terletak di bawah hipotalamus. Antara hormon hormon yang dirembeskan ialah hormon tumbesaran (growth hormone). Hormon tumbesaran ialah hormon bagi metabolisme umum. Tindakan hormon ini adalah seperti berikut:
(a) mempercepatkan kadar pertumbuhan tubuh.
(b) merangsang pengambilan asid amino oleh sel bagi mensintesis protein.
(c) merangsang penguraian lemak untuk tenaga. Cara ini memelihara homeostasis gula dalam darah dengan
menyimpan glukosa.
Kekurangan atau lebihan rembesan hormon ini membawa kepada pembentukan tubuh yang tidak normal. Kekerdilan tubuh berpunca daripada kurangnya rembesan hormon ini sementara kegergasian dan “acromegaly” pula disebabkan oleh rembesan hormon yang berlebihan.
Kelenjar Tiroid
Kelenjar tiroid terletak dibahagian bawah kerongkong dan di hadapan halkum. Kelenjar ini menghasilkan hormon tiroksin, triiodotaironin dan kalsitonin. Hormon tiroid adalah hormon yang utama bagi metabolisme. Selain daripada mengawal kadar pengoksidan glukosa semua sel, hormon ini juga penting untuk tumbesaran dan perkembangan secara normal tisu-tisu khususnya sistem pembiakan dan sistem saraf. Hormon kalsitonin pula merangsang penyimpanan kalsium pada tulang-tulang. Kekurangan iodin mengganggu pembentukan hormon tiroksin dan ini menyebabkan berlakunya beguk. Kekurangan tiroksin pada kanakkanak
menyebabkan “kretisme” iaitu keadaan individu yang mempunyai kaki lebih pendek berbanding badan, cacat akal, berkulit kering dan berambut nipis. Bagi orang dewasa pula, kekurangan tiroksin menyebabkan kelembapan pergerakan dan mental, bengkak pada muka, kelesuan, suhu badan yang rendah dan kegemukan. Masalah cacat akal tidak berlaku pada orang dewasa. Lebihan tiroksin menyebabkan peningkatan kadar denyutan jantung, kadar metabolisma yang tinggi, tidak tahan dengan suhu panas dan
kegelisahan. Kekurangan kalsitonin pula menyumbang kepada osteoporosis.
Kelenjar Adrenal
Kelenjar adrenal terletak di atas ginjal. Kelenjar ini terbahagi kepada adrenal korteks dan adrenal medulla. Adrenal korteks merembaskan hormon glukokortikoid, mineralokortikoid dan androgen (kuantiti kecil). Glukokortikoid merangsang pertambahan glukosa dalam darah dan penyimpanan glikogen dalam hepar. Adrenal medula pula merembeskan hormon epinefrin dan norepinefrin. Epinefrin dan norepinefrin meningkatkan kandungan glukosa dalam darah, meningkatkan aktiviti metabolik dan menjerut salur-salur darah tertentu.
Kekurangan glukokortikoid dan mineralokortikoid boleh menyebabkan penyakit Addison (simptom kehilangan elektrolit dan bendalir tubuh, tekanan darah rendah, hipoglisemia). Kehilangan selera makan dan pertambahan pigmentasi. Lebihan glukokortikoid menyebabkan penyakit cushing (simptom tangan dan kaki
membesar, luka lambat sembuh, muka bulat, tekanan darah tinggi, kurang pembentukan antibodi, hiperglisemia dan lemah otot). Lebihan androgen daripada adrenal korteks menyebabkan sindrom adrenogenital (simptom baligh lebih awal dan genital yang membesar pada kanak-kanak, pembentukan tret lelaki pada wanita dewasa).
Pankreas
Pankreas terletak berhampiran dengan perut. Pada pankreas terdapat kelenjar endokrina yang dikenali sebagai kumpulan pankreatik (pancreatic islets). Kumpulan pankreatik ini menghasilkan
hormon insulin dan glukagon. Perembesan insulin dirangsang oleh aras glukosa yang tinggi dalam
darah. Insulin bertindak ke atas semua sel tubuh dengan meningkatkan keupayaan sel-sel untuk menerima glukosa. Melalui tindakan ini, aras glukosa dalam darah dapat dikurangkan.
Glukagon pula dirangsang oleh aras glukosa yang rendah dalam darah. Glukagon merangsang penguraian glikogen yang tersimpan di dalam hepar kepada glukosa dan membebaskan glukosa ini ke
dalam darah. Lebihan insulin akan menyebabkan hipoglisemia, sementara kekurangan atau ketiadaan insulin pula boleh menyebabkan diabetis mellitus. Lebihan atau kekurangan glukagon pula tidak menyebabkan
gangguan atau masalah kesihatan yang serius.
SISTEM RESPIRATORI
Sistem Respiratori
Komponen utama sistem respiratori
(a) Salur pernafasan
i. Salur pernafasan membolehkan pengaliran udara ke paruparu
dan keluar dari tubuh.
ii. Terdiri daripada salur nasal farinks, trakea, bronkus dan
bronkiul.
(b) Paru-paru
i. Paru-paru adalah lembut dan berongga. Beratnya lebih kurang 1 kg.
ii. Pada paru-paru kiri terdapat dua lobus dan paru-paru kanan mempunyai tiga lobus.
iii. Terdapat banyak alveolus dalam paru-paru yang membolehkan pertukaran gas-gas pernafasan.
6.1 Respirasi luaran
Semasa respirasi luaran, darah yang melalui paru-paru memerangkap oksigen. Darah beroksigen dihantar ke jantung dan diagihkan ke sel-sel tisu badan. Sel-sel tisu badan menggunakan oksigen secara terus-menerus
menyebabkan kekurangan oksigen dalam darah berbanding di alveolus. Dengan itu, oksigen dari alveolus akan meresap ke dalam kapilari-kapilari pulmonari melalui dinding kapilari alveolus.
Sel-sel tisu badan juga menyingkirkan karbon dioksida ke dalam darah. Kandungan karbon dioksida yang tinggi dalam kapilari-kapilari pulmonari meresap ke dalam alveolus dan dihembus keluar dari paru-paru semasa respirasi.Darah yang melalui paru-paru ke vena-vena pulmonari mempunyai kandungan oksigen yang tinggi dan karbon dioksida yang rendah. Oleh itu pertukaran gas berlaku.
Proses pengangkutan gas oleh darah
Darah beroksigen diangkut ke sel-sel tisu badan. Sel-sel ini akan menggunakan oksigen. Sel-sel tisu badan akan membebaskan karbon dioksida ke dalam darah dan diangkut ke paru-paru.
(a) Pengangkutan oksigen
Oksigen diangkut melalui dua cara:
(i) Oksigen larut di dalam plasma.
(ii) Melalui perlarutan dengan hemoglobin untuk membentuk oksihemoglobin.
(b) Pengangkutan karbon dioksida
Karbon dioksida diangkut melalui tiga cara:
(i) Pelarutan dalam plasma.
(ii) Bikarbonat.
(iii) Gabungan dengan hemoglobin untuk membentuk karbominohemoglobin.
Respirasi dalaman
Respirasi dalaman melibatkan pertukaran gas-gas respiratori antara darah dan sel-sel tisu. Pertukaran ini melibatkan pemindahan oksigen daripada darah ke sel-sel tisu dan karbon dioksida daripada sel-sel tisu kepada darah. Oksigen yang diangkut dalam bentuk oksihemoglobin oleh darah akan dibebaskan daripada sebatian tersebut dan meresap ke dalam sel-sel tisu. Pada masa yang sama karbon dioksida meresap ke dalam darah untuk membentuk asid karbonik. Asid ini membebaskan ion-ion bikarbonat ke dalam plasma darah yang diangkut oleh sistem peredaran darah untuk di kumuh. Respirasi dalaman menyebabkan darah pada vena lebih kaya dengan karbon dioksida berbanding dengan darah yang meninggalkan paru-paru untuk ke jantung.
Komponen utama sistem respiratori
(a) Salur pernafasan
i. Salur pernafasan membolehkan pengaliran udara ke paruparu
dan keluar dari tubuh.
ii. Terdiri daripada salur nasal farinks, trakea, bronkus dan
bronkiul.
(b) Paru-paru
i. Paru-paru adalah lembut dan berongga. Beratnya lebih kurang 1 kg.
ii. Pada paru-paru kiri terdapat dua lobus dan paru-paru kanan mempunyai tiga lobus.
iii. Terdapat banyak alveolus dalam paru-paru yang membolehkan pertukaran gas-gas pernafasan.
6.1 Respirasi luaran
Semasa respirasi luaran, darah yang melalui paru-paru memerangkap oksigen. Darah beroksigen dihantar ke jantung dan diagihkan ke sel-sel tisu badan. Sel-sel tisu badan menggunakan oksigen secara terus-menerus
menyebabkan kekurangan oksigen dalam darah berbanding di alveolus. Dengan itu, oksigen dari alveolus akan meresap ke dalam kapilari-kapilari pulmonari melalui dinding kapilari alveolus.
Sel-sel tisu badan juga menyingkirkan karbon dioksida ke dalam darah. Kandungan karbon dioksida yang tinggi dalam kapilari-kapilari pulmonari meresap ke dalam alveolus dan dihembus keluar dari paru-paru semasa respirasi.Darah yang melalui paru-paru ke vena-vena pulmonari mempunyai kandungan oksigen yang tinggi dan karbon dioksida yang rendah. Oleh itu pertukaran gas berlaku.
Proses pengangkutan gas oleh darah
Darah beroksigen diangkut ke sel-sel tisu badan. Sel-sel ini akan menggunakan oksigen. Sel-sel tisu badan akan membebaskan karbon dioksida ke dalam darah dan diangkut ke paru-paru.
(a) Pengangkutan oksigen
Oksigen diangkut melalui dua cara:
(i) Oksigen larut di dalam plasma.
(ii) Melalui perlarutan dengan hemoglobin untuk membentuk oksihemoglobin.
(b) Pengangkutan karbon dioksida
Karbon dioksida diangkut melalui tiga cara:
(i) Pelarutan dalam plasma.
(ii) Bikarbonat.
(iii) Gabungan dengan hemoglobin untuk membentuk karbominohemoglobin.
Respirasi dalaman
Respirasi dalaman melibatkan pertukaran gas-gas respiratori antara darah dan sel-sel tisu. Pertukaran ini melibatkan pemindahan oksigen daripada darah ke sel-sel tisu dan karbon dioksida daripada sel-sel tisu kepada darah. Oksigen yang diangkut dalam bentuk oksihemoglobin oleh darah akan dibebaskan daripada sebatian tersebut dan meresap ke dalam sel-sel tisu. Pada masa yang sama karbon dioksida meresap ke dalam darah untuk membentuk asid karbonik. Asid ini membebaskan ion-ion bikarbonat ke dalam plasma darah yang diangkut oleh sistem peredaran darah untuk di kumuh. Respirasi dalaman menyebabkan darah pada vena lebih kaya dengan karbon dioksida berbanding dengan darah yang meninggalkan paru-paru untuk ke jantung.
SISTEM KARDIOVASKULAR
Pengenalan sistem kardiovaskular
Sel-sel tubuh tidak mempunyai akses secara langsung kepada persekitaran luar tubuh bagi membolehkan sel-sel tersebut memperolehi keperluan hidup. Oleh yang demikian sel-sel tubuh terpaksa bergantung kepada sistem-sistem organ tubuh untuk kemandiriannya. Sistem kardiovaskular atau kardio respiratori memikul tanggungjawab ini dengan mengangkut oksigen, nutrien dan lain-lain keperluan kepada sel dan membawa keluar sisa-sisa metabolisme serta produk-produk sel ke bahagian lain tubuh.
Komponen-komponen utama sistem kardiovaskular
(a) Jantung
i. Organ yang penting mengepam darah ke seluruh tubuh untuk membekalkan oksigen dan nutrien.
ii. Saiz jantung adalah sebesar penumbuk individu dan beratnya kurang dari satu paun.
iii. Terdapat empat ruang pada jantung iaitu atrium kanan, atrium kiri, ventrikel kanan dan ventrikel kiri.
(b) Darah
i. Tisu cecair yang terdiri daripada pelbagai jenis unsur sel termasuk eritrosit, leukosit dan platlet yang terkandung di dalam plasma.
ii. Lebih kurang 55% daripada isipadu darah ialah plasma dan 45% terdiri daripada eritrosit.
iii. Darah membentuk lebih kurang 7% daripada berat tubuh orang dewasa normal. Seorang dewasa yang berat tubuhnya 70kg, mempunyai kira-kira 5-6 liter darah.
(c) Salur darah
i. Terdiri daripada arteri, vena dan kapilari.
ii. Salur darah membolehkan darah mengalir dan melengkapi peredaran dari jantung ke tisu dan kembali semula ke jantung.
Fungsi sistem kardiovaskular
Sistem Respiratori membantu membekalkan oksigen dan mengkumuhkan karbon dioksida dari darah. Sistem peredaran mengangkut oksigen dari paru-paru ke sel-sel tisu badan dan mengeluarkan karbon dioksida dari sel-sel tisu ke paru-paru. Semasa inspirasi, udara yang mengandungi oksigen masuk ke dalam paru-paru melalui salur pernafasan. Gas oksigen ini akan disimpan sementara dalam alveolus. Jantung mengepam darah nyahoksigen ke paru-paru melalui kitaran pulmonari. Gas-gas oksigen dan karbon dioksida meresap melintasi membran alveolus dan kapilari.
Karbon dioksida dihembus keluar dari paru-paru melalui salur pernafasan. Oksigen yang melintasi membran alveolus dan kapilari akan meresap ke dalam darah. Darah beroksigen diangkut ke jantung dan dipam melalui arteri untuk diagihkan kepada sel-sel tisu badan.
Struktur dan fungsi bahagian-bahagian jantung terbina daripada otot jantung atau miorkardium yang diliputi epikardium di permukaan luarnya dan endokardium di bahagian dalam. Dua ruang atas iaitu atrium mempunyai dinding otot yang nipis dan keduadua ruang ini dipisahkan antara satu sama lain oleh septum interatrial. Dinding otot yang membentuk dua ruang bawah iaitu ventrikel adalah lebih tebal. Septum interventrikel terdapat di antara kedua-dua ventrikel. Atrium berperanan sebagai ruang penerima darah. Atrium kanan menerima darah yang kurang beroksigen daripada tisu-tisu tubuh sementara atrium kiri pula menerima darah yang kaya dengan oksigen dari paru-paru. Ventrikel pula bertindak sebagai pam yang mengepam keluar darah yang diterima dari atrium. Ventrikel kanan mengepam darah ke paru-paru sementara ventrikel kiri mengepam darah ke seluruh bahagian tubuh.
Injap-injap yang terletak antara atrium dan ventrikel dan pada arteri-arteri yang terbit daripada jantung, membenarkan pengaliran darah pada satu arah sahaja. Injap atrioventrikular (injap mistral dan trikuspid) hanya membenarkan aliran darah daripada atrium ke ventrikel sahaja. Injap semilunar pulmonari dan injap semilunar aortik pula menghalang aliran darah ke belakang yang keluar dari jantung menerusi arteri pulmonari dan aorta.
Dinding otot jantung terdiri daripada lapisan epikardium, miokardium dan endokardium. Pada jantung terdapat injap atrioventrikular (AV) dan injap semilunar. Injap atrioventrikular membenarkan darah mengalir ke satu arah sahaja iaitu dari atrium ke ventrikel dan seterusnya ke arteri. Terdapat dua injap (AV) iaitu injap trikuspid pada sebelah kanan jantung dan injap bikuspid pada bahagian kiri jantung.Injap semilunar menghalang pengaliran balik darah dari arteri pulmonari dan aorta. Setiap injap semilunar mempunyai tiga bucu.
Keluaran jantung (O )
Keluaran jantung adalah jumlah isipadu darah yang dipam keluar oleh ventrikel kiri dalam satu minit.
Keluaran jantung boleh diukur dengan menggunakan rumus berikut :
O = KDJ x IS
Keluaran jantung = Kadar Denyutan Jantung Dalam Seminit x Isipadu Strok
Kadar denyutan jantung adalah kekerapan penguncupan jantung seminit. Keadaan ini dikawal oleh tindakan sistem saraf autonomik. Kadar denyutan jantung setiap individu adalah berbeza kerana dipengaruhi oleh faktor-faktor seperti umur dan tahap keaktifan individu. Kadar denyutan jantung rehat individu yang aktif adalah rendah berbanding dengan individu yang sedentari. Kadar denyutan rehat boleh diperolehi dengan mengira bilangan denyutan jantung seminit di arteri karotid atau arteri radius semasa individu berada dalam keadaan rehat. Isipadu strok ialah amaun darah yang dipam oleh ventrikel kiri. Isipadu ini disukat dalam unit liter sedenyutan. Isipadu strok lelaki adalah lebih besar berbanding isipadu strok perempuan. Kedudukan badan juga mempengaruhi isipadu strok. Isipadu strok adalah agak besar pada individu yang berbaring berbanding dengan individu yang berdiri. Perbezaan ini berkaitan dengan kesan graviti ke atas sistem kardiovaskular.
Contoh:
Keluaran jantung individu yang mempunyai kadar denyutan rehat sebanyak
72 denyutan seminit dan isipadu strok sebanyak 70ml ialah 5L/ min.
O = KDJ x IS
= 72 x 0.07
= 5.04
= 5L / min
Sistem Peredaran darah
Peredaran Darah terbahagi kepada kitaran pulmonari dan kitaran sistemik.
Kitaran sistemik
Kitaran sistemik membolehkan darah beroksigen serta nutrien dibawa ke organ-organ badan dan membawa darah nyahoksigen kembali ke jantung.
Kitaran pulmonari
Peredaran darah dalam kitaran ini membawa darah nyah oksigen ke paru-paru untuk pertukaran gas sebelum darah beroksigen dikembalikan ke jantung. Faktor-faktor yang mempengaruhi kembalian darah ke jantung
Apabila otot-otot menguncup, vena tertekan dan darah dalamnya ditolak ke arah jantung. Injap-injap pada vena menghalang darah daripada mengalir ke arah belakang. Ia hanya membenarkan darah
mengalir satu arah iaitu ke jantung.Semasa otot-otot mengendur, vena-vena tersebut akan dipenuhi semula dengan darah. Proses penguncupan dan pengenduran otot membolehkan darah dialirkan ke jantung. Semasa inspirasi, tekanan intratorasik menurun menyebabkan vena darah dalam rongga toraks mengembung dan ini memaksa darah mengalir ke arah atrial kanan jantung. Apabila tekanan intratorasik meningkat semasa ekspirasi, vena-vena tersebut dipenuhi semula dengan darah nyahoksigen. Semakin tinggi tekanan ini, semakin
banyak output jantung. Pernafasan yang membantu keluaran jantung dikenali sebagai “pam pernafasan”.
Mengukur tekanan darah
Tekanan merupakan daya yang mengedarkan darah dalam sistem peredaran. Darah mengalir dari bahagian tekanan tinggi ke bahagian tekanan rendah.(tekanan darah ) Contohnya, apabila ventrikel menguncup, ia
menghasilkan tekanan yang lebih tinggi daripada tekanan di aorta. Darah dari ventrikel kiri ditolak keluar ke aorta dan lain-lain saluran darah sistemik dan ke bahagian kanan jantung. Tekanan darah manusia boleh diukur dengan menggunakan sfigmomanometer. Tekanan darah berbeza menurut jantina, umur,
gerak kerja dan lain-lain. Atrium-atrium menguncup serentak pada jantung yang normal. Apabila atrium mengendur, ventrikel-ventrikel pula menguncup. Penguncupan jantung dikenali sebagai sistolik dan pengenduran jantung dikenali sebagai diastolik. Tekanan darah sistolik ialah tekanan darah tertinggi yang disukat semasa penguncupan ventrikel. Tekanan darah diastolik merupakan tekanan darah minimum pada akhir pengenduran ventrikel. Tekanan darah diukur dalam unit mm Hg (milimeter merkuri).
Tekanan darah normal ialah 120/80mm Hg.
Kaedah mengukur tekanan darah:
(a) Balut lengan atas dengan menggunakan kuf tekanan darah.
(b) Balut beg getah/kuf pada arteri brakial.
(c) Stetoskop diletak bawah kuf di atas arteri.
(d) Udara dipam ke dalam kuf sehingga tekanan di dalam kuf melebihi tekanan dalam arteri (lebih kurang 200mm Hg). Tekanan ini menyebabkan sekatan pada pengaliran darah dan denyutan nadi tidak dapat dikesan.
(e) Dengan membuka injap pada pam secara perlahan-lahan tekanan dalam kuf menurun secara beransur-ansur sehingga tekanan maksimum dalam arteri melebihi sedikit tekanan dalam kuf. Sebahagian darah mulai terpancut dalam arteri.
(f) Denyutan perlahan (bunyi karafkoff) kedengaran melalui stetoskop. Bacaan paras merkuri dalam sfigmomanometer adalah tinggi. Bacaan ini adalah tekanan darah sistolik (misalnya 120mm Hg).
(g) Tekanan dalam kuf diturunkan lagi sehingga kurang daripada tekanan terendah dalam arteri pada akhir diastol. Darah mengalir tanpa gangguan semasa sistol dan diastol. Bunyi
denyutan akan berkurangan sehingga sampai ke tahap kesenyapan. Kesenyapan ini adalah tekanan darah diastolik. Paras merkuri dalam sfigmomanometer menurun pada paras lebih rendah. Ini adalah bacaan tekanan darah diastolik (misalnya 80mm Hg). Dengan itu bacaan tekanan darah ialah120/80 mm Hg.
Hipertrofi dan atrofi jantung
Saiz jantung setiap individu berbeza. Jantung individu boleh bertambah besar atau mengalami hipertrofi jika individu tersebut mengamalkan gaya hidup sihat dengan melakukan latihan fizikal secara konsisten dan
berterusan. Saiz jantung seseorang atlit yang aktif adalah lebih besar berbanding saiz jantung individu sedentari. Apabila hipertrofi jantung berlaku, ketumpatan kapilari juga meningkat.
Hipertrofi jantung adalah kesan daripada:
(a) Penambahan saiz kaviti ventrikel-ventrikel
(b) Bertambah ketebalan dinding ventrikel
Atlit-atlit berdaya tahan tinggi seperti perenang dan pelari jarak jauh mempunyai kaviti ventrikel yang besar. Oleh itu, isipadu darah dalam ventrikel adalah banyak semasa diastol. Isipadu strok atlit-atlit ini adalah lebih tinggi berbanding dengan individu-individu sedentari dan juga atlit-atlit yang terlibat dalam acara eksplosif.
Atlit-atlit yang terlibat dalam aktiviti-aktiviti rintangan tinggi seperti gusti atau melontar peluru mempunyai dinding ventrikel yang tebal. Walaupun hipertrofi jantung atlit-atlit ini adalah sama dengan atlit berdaya tahan tinggi, isipadu strok mereka adalah sama dengan individu-individu sedentari.
Atrofi jantung berlaku apabila otot jantung mengalami pengurangan dari segi saiz , kekuatan, dan berat. Ianya terjadi disebabkan jantung kurang digunakan bagi aktiviti fizikal. Atrofi jantung juga boleh berlaku apabila
jantung mengalami kerosakan atau penyakit.
Sel-sel tubuh tidak mempunyai akses secara langsung kepada persekitaran luar tubuh bagi membolehkan sel-sel tersebut memperolehi keperluan hidup. Oleh yang demikian sel-sel tubuh terpaksa bergantung kepada sistem-sistem organ tubuh untuk kemandiriannya. Sistem kardiovaskular atau kardio respiratori memikul tanggungjawab ini dengan mengangkut oksigen, nutrien dan lain-lain keperluan kepada sel dan membawa keluar sisa-sisa metabolisme serta produk-produk sel ke bahagian lain tubuh.
Komponen-komponen utama sistem kardiovaskular
(a) Jantung
i. Organ yang penting mengepam darah ke seluruh tubuh untuk membekalkan oksigen dan nutrien.
ii. Saiz jantung adalah sebesar penumbuk individu dan beratnya kurang dari satu paun.
iii. Terdapat empat ruang pada jantung iaitu atrium kanan, atrium kiri, ventrikel kanan dan ventrikel kiri.
(b) Darah
i. Tisu cecair yang terdiri daripada pelbagai jenis unsur sel termasuk eritrosit, leukosit dan platlet yang terkandung di dalam plasma.
ii. Lebih kurang 55% daripada isipadu darah ialah plasma dan 45% terdiri daripada eritrosit.
iii. Darah membentuk lebih kurang 7% daripada berat tubuh orang dewasa normal. Seorang dewasa yang berat tubuhnya 70kg, mempunyai kira-kira 5-6 liter darah.
(c) Salur darah
i. Terdiri daripada arteri, vena dan kapilari.
ii. Salur darah membolehkan darah mengalir dan melengkapi peredaran dari jantung ke tisu dan kembali semula ke jantung.
Fungsi sistem kardiovaskular
Sistem Respiratori membantu membekalkan oksigen dan mengkumuhkan karbon dioksida dari darah. Sistem peredaran mengangkut oksigen dari paru-paru ke sel-sel tisu badan dan mengeluarkan karbon dioksida dari sel-sel tisu ke paru-paru. Semasa inspirasi, udara yang mengandungi oksigen masuk ke dalam paru-paru melalui salur pernafasan. Gas oksigen ini akan disimpan sementara dalam alveolus. Jantung mengepam darah nyahoksigen ke paru-paru melalui kitaran pulmonari. Gas-gas oksigen dan karbon dioksida meresap melintasi membran alveolus dan kapilari.
Karbon dioksida dihembus keluar dari paru-paru melalui salur pernafasan. Oksigen yang melintasi membran alveolus dan kapilari akan meresap ke dalam darah. Darah beroksigen diangkut ke jantung dan dipam melalui arteri untuk diagihkan kepada sel-sel tisu badan.
Struktur dan fungsi bahagian-bahagian jantung terbina daripada otot jantung atau miorkardium yang diliputi epikardium di permukaan luarnya dan endokardium di bahagian dalam. Dua ruang atas iaitu atrium mempunyai dinding otot yang nipis dan keduadua ruang ini dipisahkan antara satu sama lain oleh septum interatrial. Dinding otot yang membentuk dua ruang bawah iaitu ventrikel adalah lebih tebal. Septum interventrikel terdapat di antara kedua-dua ventrikel. Atrium berperanan sebagai ruang penerima darah. Atrium kanan menerima darah yang kurang beroksigen daripada tisu-tisu tubuh sementara atrium kiri pula menerima darah yang kaya dengan oksigen dari paru-paru. Ventrikel pula bertindak sebagai pam yang mengepam keluar darah yang diterima dari atrium. Ventrikel kanan mengepam darah ke paru-paru sementara ventrikel kiri mengepam darah ke seluruh bahagian tubuh.
Injap-injap yang terletak antara atrium dan ventrikel dan pada arteri-arteri yang terbit daripada jantung, membenarkan pengaliran darah pada satu arah sahaja. Injap atrioventrikular (injap mistral dan trikuspid) hanya membenarkan aliran darah daripada atrium ke ventrikel sahaja. Injap semilunar pulmonari dan injap semilunar aortik pula menghalang aliran darah ke belakang yang keluar dari jantung menerusi arteri pulmonari dan aorta.
Dinding otot jantung terdiri daripada lapisan epikardium, miokardium dan endokardium. Pada jantung terdapat injap atrioventrikular (AV) dan injap semilunar. Injap atrioventrikular membenarkan darah mengalir ke satu arah sahaja iaitu dari atrium ke ventrikel dan seterusnya ke arteri. Terdapat dua injap (AV) iaitu injap trikuspid pada sebelah kanan jantung dan injap bikuspid pada bahagian kiri jantung.Injap semilunar menghalang pengaliran balik darah dari arteri pulmonari dan aorta. Setiap injap semilunar mempunyai tiga bucu.
Keluaran jantung (O )
Keluaran jantung adalah jumlah isipadu darah yang dipam keluar oleh ventrikel kiri dalam satu minit.
Keluaran jantung boleh diukur dengan menggunakan rumus berikut :
O = KDJ x IS
Keluaran jantung = Kadar Denyutan Jantung Dalam Seminit x Isipadu Strok
Kadar denyutan jantung adalah kekerapan penguncupan jantung seminit. Keadaan ini dikawal oleh tindakan sistem saraf autonomik. Kadar denyutan jantung setiap individu adalah berbeza kerana dipengaruhi oleh faktor-faktor seperti umur dan tahap keaktifan individu. Kadar denyutan jantung rehat individu yang aktif adalah rendah berbanding dengan individu yang sedentari. Kadar denyutan rehat boleh diperolehi dengan mengira bilangan denyutan jantung seminit di arteri karotid atau arteri radius semasa individu berada dalam keadaan rehat. Isipadu strok ialah amaun darah yang dipam oleh ventrikel kiri. Isipadu ini disukat dalam unit liter sedenyutan. Isipadu strok lelaki adalah lebih besar berbanding isipadu strok perempuan. Kedudukan badan juga mempengaruhi isipadu strok. Isipadu strok adalah agak besar pada individu yang berbaring berbanding dengan individu yang berdiri. Perbezaan ini berkaitan dengan kesan graviti ke atas sistem kardiovaskular.
Contoh:
Keluaran jantung individu yang mempunyai kadar denyutan rehat sebanyak
72 denyutan seminit dan isipadu strok sebanyak 70ml ialah 5L/ min.
O = KDJ x IS
= 72 x 0.07
= 5.04
= 5L / min
Sistem Peredaran darah
Peredaran Darah terbahagi kepada kitaran pulmonari dan kitaran sistemik.
Kitaran sistemik
Kitaran sistemik membolehkan darah beroksigen serta nutrien dibawa ke organ-organ badan dan membawa darah nyahoksigen kembali ke jantung.
Kitaran pulmonari
Peredaran darah dalam kitaran ini membawa darah nyah oksigen ke paru-paru untuk pertukaran gas sebelum darah beroksigen dikembalikan ke jantung. Faktor-faktor yang mempengaruhi kembalian darah ke jantung
Apabila otot-otot menguncup, vena tertekan dan darah dalamnya ditolak ke arah jantung. Injap-injap pada vena menghalang darah daripada mengalir ke arah belakang. Ia hanya membenarkan darah
mengalir satu arah iaitu ke jantung.Semasa otot-otot mengendur, vena-vena tersebut akan dipenuhi semula dengan darah. Proses penguncupan dan pengenduran otot membolehkan darah dialirkan ke jantung. Semasa inspirasi, tekanan intratorasik menurun menyebabkan vena darah dalam rongga toraks mengembung dan ini memaksa darah mengalir ke arah atrial kanan jantung. Apabila tekanan intratorasik meningkat semasa ekspirasi, vena-vena tersebut dipenuhi semula dengan darah nyahoksigen. Semakin tinggi tekanan ini, semakin
banyak output jantung. Pernafasan yang membantu keluaran jantung dikenali sebagai “pam pernafasan”.
Mengukur tekanan darah
Tekanan merupakan daya yang mengedarkan darah dalam sistem peredaran. Darah mengalir dari bahagian tekanan tinggi ke bahagian tekanan rendah.(tekanan darah ) Contohnya, apabila ventrikel menguncup, ia
menghasilkan tekanan yang lebih tinggi daripada tekanan di aorta. Darah dari ventrikel kiri ditolak keluar ke aorta dan lain-lain saluran darah sistemik dan ke bahagian kanan jantung. Tekanan darah manusia boleh diukur dengan menggunakan sfigmomanometer. Tekanan darah berbeza menurut jantina, umur,
gerak kerja dan lain-lain. Atrium-atrium menguncup serentak pada jantung yang normal. Apabila atrium mengendur, ventrikel-ventrikel pula menguncup. Penguncupan jantung dikenali sebagai sistolik dan pengenduran jantung dikenali sebagai diastolik. Tekanan darah sistolik ialah tekanan darah tertinggi yang disukat semasa penguncupan ventrikel. Tekanan darah diastolik merupakan tekanan darah minimum pada akhir pengenduran ventrikel. Tekanan darah diukur dalam unit mm Hg (milimeter merkuri).
Tekanan darah normal ialah 120/80mm Hg.
Kaedah mengukur tekanan darah:
(a) Balut lengan atas dengan menggunakan kuf tekanan darah.
(b) Balut beg getah/kuf pada arteri brakial.
(c) Stetoskop diletak bawah kuf di atas arteri.
(d) Udara dipam ke dalam kuf sehingga tekanan di dalam kuf melebihi tekanan dalam arteri (lebih kurang 200mm Hg). Tekanan ini menyebabkan sekatan pada pengaliran darah dan denyutan nadi tidak dapat dikesan.
(e) Dengan membuka injap pada pam secara perlahan-lahan tekanan dalam kuf menurun secara beransur-ansur sehingga tekanan maksimum dalam arteri melebihi sedikit tekanan dalam kuf. Sebahagian darah mulai terpancut dalam arteri.
(f) Denyutan perlahan (bunyi karafkoff) kedengaran melalui stetoskop. Bacaan paras merkuri dalam sfigmomanometer adalah tinggi. Bacaan ini adalah tekanan darah sistolik (misalnya 120mm Hg).
(g) Tekanan dalam kuf diturunkan lagi sehingga kurang daripada tekanan terendah dalam arteri pada akhir diastol. Darah mengalir tanpa gangguan semasa sistol dan diastol. Bunyi
denyutan akan berkurangan sehingga sampai ke tahap kesenyapan. Kesenyapan ini adalah tekanan darah diastolik. Paras merkuri dalam sfigmomanometer menurun pada paras lebih rendah. Ini adalah bacaan tekanan darah diastolik (misalnya 80mm Hg). Dengan itu bacaan tekanan darah ialah120/80 mm Hg.
Hipertrofi dan atrofi jantung
Saiz jantung setiap individu berbeza. Jantung individu boleh bertambah besar atau mengalami hipertrofi jika individu tersebut mengamalkan gaya hidup sihat dengan melakukan latihan fizikal secara konsisten dan
berterusan. Saiz jantung seseorang atlit yang aktif adalah lebih besar berbanding saiz jantung individu sedentari. Apabila hipertrofi jantung berlaku, ketumpatan kapilari juga meningkat.
Hipertrofi jantung adalah kesan daripada:
(a) Penambahan saiz kaviti ventrikel-ventrikel
(b) Bertambah ketebalan dinding ventrikel
Atlit-atlit berdaya tahan tinggi seperti perenang dan pelari jarak jauh mempunyai kaviti ventrikel yang besar. Oleh itu, isipadu darah dalam ventrikel adalah banyak semasa diastol. Isipadu strok atlit-atlit ini adalah lebih tinggi berbanding dengan individu-individu sedentari dan juga atlit-atlit yang terlibat dalam acara eksplosif.
Atlit-atlit yang terlibat dalam aktiviti-aktiviti rintangan tinggi seperti gusti atau melontar peluru mempunyai dinding ventrikel yang tebal. Walaupun hipertrofi jantung atlit-atlit ini adalah sama dengan atlit berdaya tahan tinggi, isipadu strok mereka adalah sama dengan individu-individu sedentari.
Atrofi jantung berlaku apabila otot jantung mengalami pengurangan dari segi saiz , kekuatan, dan berat. Ianya terjadi disebabkan jantung kurang digunakan bagi aktiviti fizikal. Atrofi jantung juga boleh berlaku apabila
jantung mengalami kerosakan atau penyakit.
Wednesday, December 22, 2010
SOSIOLOGI SUKAN
Konsep Sosiologi Sukan
Sosiologi
Kajian saintifik tentang struktur dan proses sosial dalam masyarakat.
Saintifik:
sesuatu yang teratur, empirikal, sistematik serta mengambil kira isu
berkaitan validiti (kesahan) dan reliabiliti (kebolehpercayaan) kaedah
kajian yang digunakan.
Struktur:
suatu organisasi yang wujud dalam masyarakat mikro dan makro seperti individu, seorang pelajar, seorang atlit dan seorang guru. Makro pula kumpulan pelajar, satu pasukan, satu unit beruniform.
Proses:
Interaksi yang berlaku antara individu dan kumpulan dalam masyarakat dalam bentuk komunikasi, konflik, komersialisasi, birokratik, sosialisasi, proses menginstitusikan dan proses lain yang berkaitan.
Definisi
Sosiologi Sukan
Bidang kajian yang mengaplikasikan konsep sosiologi untuk melihat dan memahami apa yang berlaku dalam sukan. Ini termasuklah usaha untuk memahami interaksi yang wujud antara individu dalam pasukan dan mereka yang berkaitan dengannya seperti penonton, pengurusan dan media. Isu sosiologi yang signifikan dalam sukan termasuklah corak organisasi sosial yang terlibat, sifat formal sukan seperti pasukan, jurulatih, pemain, penganjur, undang-undang dan peraturan, tahap keseriusan menghadapi pertandingan seperti menang-kalah tidak ditentukan lebih awal dan penekanan terhadap kemahiran fizikal yang tinggi.
Ciri Institusi Sukan
Untuk membolehkan sukan diinstitusikan sebagai satu institusi sosial dalam masyarakat, beberapa kriteria tertentu perlu dipenuhi bagi membolehkan ianya diterima sebagai satu institusi sosial. Antaranya adalah:
(a) undang-undang dan peraturan - wujudnya undang-undang dan peraturan yang mengawal perjalanan sukan
tersebut.
(b) sosioemosi - kesan sosial dan psikologi individu yang dicapai menerusi penglibatan dalam sukan,
antaranya:
Katarsis - peluang untuk melepaskan tekanan secara yang dibenarkan menerusi sukan.
Mewujudkan semangat kekitaan atau berpasukan.
Semangat patriotisme.
(c) sosialisasi - merangsang individu untuk saling mengenali antara satu sama lain merentasi warna kulit
kepercayaan dan sebagainya.
(d) integrasi - menyatupadukan individu daripada pelbagai latar belakang seperti menjadi satu pasukan
sekolah, daerah dan negeri.
(e) politik - alat untuk menunjukkan kuasa (pengurusan pasukan atau persatuan, hierarki dalam persatuan).
(f) mobiliti sosial - proses yang bersifat dinamik dan sentiasa berubah untuk memberi peluang kepada individu
untuk meningkat seperti pemain peringkat sekolah meningkat ke peringkat daerah, negeri
atau negara.
Proses Sosialisasi Sukan
Sosialisasi
Proses di mana manusia mempelajari mengenai budaya serta bagaimana menjadi ahli dalam sesuatu masyarakat. Penglibatan dalam sukan membuka ruang untuk bersosialisasi serta berinteraksi dengan orang lain.
Proses sosialisasi sukan berlaku menerusi dua cara:
Sosialisasi ke dalam sukan
Individu memilih untuk melibatkan diri ke dalam sukan kesan dari pengaruh, dorongan serta impak agen-agen sosialisasi sukan. Pengaruh agen-agen sosialisasi ini membantu membentuk sikap, nilai dan perlakuan yang diperlukan dalam sukan yang diceburi.
Sosialisasi menerusi sukan
Sukan menjadi alat kepada proses sosialisasi. Elemen-elemen dalam sukan seperti sikap bekerjasama, toleransi, berdisiplin serta menghormati individu lain dan peraturan membantu dalam proses pembentukan sikap, nilai dan perlakuan individu tersebut.
Kesan Penglibatan Dalam Sukan
Penglibatan dalam sukan menghasilkan kesan-kesan positif dan negatif kepada individu dan negara. Antara kesan positifnya adalah:
Individu
(a) pembentukan watak - sukan dapat membentuk perwatakan individu yang positif.
(b) imej kendiri yang positif - penyertaan dalam sukan boleh meningkatkan imej diri.
(c) kualiti kepimpinan - pembentukan daya kepimpinan individu, khususnya dalam sukan berpasukan.
(d) semangat patriotisme - rasa bangga mewakili pasukan dibentuk menerusi penyertaan dalam bidang sukan.
(e) semangat setia kawan/berpasukan - terbentuk menerusi penyertaan, interaksi serta sosialisasi dalam
sukan.
(f) kesihatan - peningkatan kesihatan individu secara keseluruhan boleh dicapai menerusi penyertaan dalam
bidang sukan.
Beberapa nilai positif yang perlu diamalkan adalah seperti menghormati peraturan, sifat bekerjasama,
bertoleransi dan nilai-nilai murni yang lain.
Jika tidak diawasi, penglibatan dalam sukan juga akan mendatangkan kesan negatif kepada individu seperti:
(a) sikap terlalu mementingkan kemenangan sehingga meninggalkan semangat kesukanan dan berpasukan.
(b) Penggunaan bahan terlarang untuk meningkatkan prestasi.
(c) Keagresifan dalam sukan.
(d) Membelakangkan nilai-nilai kesukanan yang lain.
Negara
Penglibatan negara dalam bidang sukan mendatangkan kesan-kesan seperti berikut:
(a) Sosial
integrasi kaum - proses integrasi kaum (integrasi nasional) dapat dilaksanakan kerana aktiviti sukan
merentasi batasan kaum.
(b) Ekonomi
sumber kewangan - peningkatan sumber kewangan dari segi penajaan pertandingan, hak penyiaran,
kutipan cukai serta kedatangan pelancong asing (pelancong sukan).
(c) Politik
semangat setia kawan - khususnya pada peringkat serantau dapat disemai menerusi penyertaan dalam
bidang sukan seperti sukan SEA dan Asia. kerjasama antarabangsa - dapat diwujudkan menerusi
sukan secara meluas seperti sukan Olimpik, Komanwel dan sukan Asia.
Jika tidak diawasi penglibatan negara dalam bidang sukan juga akan mendatangkan kesan negatif seperti:
(a) perbalahan antara negara kerana ingin mendapatkan hak penganjuran sukan.
(b) Pemboikotan sukan.
Kesannya, semangat setiakawan serta kerjasama antarabangsa mungkin terjejas jika proses penglibatan
dalam sukan ini tidak ditangani dengan teliti.
Sosiologi
Kajian saintifik tentang struktur dan proses sosial dalam masyarakat.
Saintifik:
sesuatu yang teratur, empirikal, sistematik serta mengambil kira isu
berkaitan validiti (kesahan) dan reliabiliti (kebolehpercayaan) kaedah
kajian yang digunakan.
Struktur:
suatu organisasi yang wujud dalam masyarakat mikro dan makro seperti individu, seorang pelajar, seorang atlit dan seorang guru. Makro pula kumpulan pelajar, satu pasukan, satu unit beruniform.
Proses:
Interaksi yang berlaku antara individu dan kumpulan dalam masyarakat dalam bentuk komunikasi, konflik, komersialisasi, birokratik, sosialisasi, proses menginstitusikan dan proses lain yang berkaitan.
Definisi
Sosiologi Sukan
Bidang kajian yang mengaplikasikan konsep sosiologi untuk melihat dan memahami apa yang berlaku dalam sukan. Ini termasuklah usaha untuk memahami interaksi yang wujud antara individu dalam pasukan dan mereka yang berkaitan dengannya seperti penonton, pengurusan dan media. Isu sosiologi yang signifikan dalam sukan termasuklah corak organisasi sosial yang terlibat, sifat formal sukan seperti pasukan, jurulatih, pemain, penganjur, undang-undang dan peraturan, tahap keseriusan menghadapi pertandingan seperti menang-kalah tidak ditentukan lebih awal dan penekanan terhadap kemahiran fizikal yang tinggi.
Ciri Institusi Sukan
Untuk membolehkan sukan diinstitusikan sebagai satu institusi sosial dalam masyarakat, beberapa kriteria tertentu perlu dipenuhi bagi membolehkan ianya diterima sebagai satu institusi sosial. Antaranya adalah:
(a) undang-undang dan peraturan - wujudnya undang-undang dan peraturan yang mengawal perjalanan sukan
tersebut.
(b) sosioemosi - kesan sosial dan psikologi individu yang dicapai menerusi penglibatan dalam sukan,
antaranya:
Katarsis - peluang untuk melepaskan tekanan secara yang dibenarkan menerusi sukan.
Mewujudkan semangat kekitaan atau berpasukan.
Semangat patriotisme.
(c) sosialisasi - merangsang individu untuk saling mengenali antara satu sama lain merentasi warna kulit
kepercayaan dan sebagainya.
(d) integrasi - menyatupadukan individu daripada pelbagai latar belakang seperti menjadi satu pasukan
sekolah, daerah dan negeri.
(e) politik - alat untuk menunjukkan kuasa (pengurusan pasukan atau persatuan, hierarki dalam persatuan).
(f) mobiliti sosial - proses yang bersifat dinamik dan sentiasa berubah untuk memberi peluang kepada individu
untuk meningkat seperti pemain peringkat sekolah meningkat ke peringkat daerah, negeri
atau negara.
Proses Sosialisasi Sukan
Sosialisasi
Proses di mana manusia mempelajari mengenai budaya serta bagaimana menjadi ahli dalam sesuatu masyarakat. Penglibatan dalam sukan membuka ruang untuk bersosialisasi serta berinteraksi dengan orang lain.
Proses sosialisasi sukan berlaku menerusi dua cara:
Sosialisasi ke dalam sukan
Individu memilih untuk melibatkan diri ke dalam sukan kesan dari pengaruh, dorongan serta impak agen-agen sosialisasi sukan. Pengaruh agen-agen sosialisasi ini membantu membentuk sikap, nilai dan perlakuan yang diperlukan dalam sukan yang diceburi.
Sosialisasi menerusi sukan
Sukan menjadi alat kepada proses sosialisasi. Elemen-elemen dalam sukan seperti sikap bekerjasama, toleransi, berdisiplin serta menghormati individu lain dan peraturan membantu dalam proses pembentukan sikap, nilai dan perlakuan individu tersebut.
Kesan Penglibatan Dalam Sukan
Penglibatan dalam sukan menghasilkan kesan-kesan positif dan negatif kepada individu dan negara. Antara kesan positifnya adalah:
Individu
(a) pembentukan watak - sukan dapat membentuk perwatakan individu yang positif.
(b) imej kendiri yang positif - penyertaan dalam sukan boleh meningkatkan imej diri.
(c) kualiti kepimpinan - pembentukan daya kepimpinan individu, khususnya dalam sukan berpasukan.
(d) semangat patriotisme - rasa bangga mewakili pasukan dibentuk menerusi penyertaan dalam bidang sukan.
(e) semangat setia kawan/berpasukan - terbentuk menerusi penyertaan, interaksi serta sosialisasi dalam
sukan.
(f) kesihatan - peningkatan kesihatan individu secara keseluruhan boleh dicapai menerusi penyertaan dalam
bidang sukan.
Beberapa nilai positif yang perlu diamalkan adalah seperti menghormati peraturan, sifat bekerjasama,
bertoleransi dan nilai-nilai murni yang lain.
Jika tidak diawasi, penglibatan dalam sukan juga akan mendatangkan kesan negatif kepada individu seperti:
(a) sikap terlalu mementingkan kemenangan sehingga meninggalkan semangat kesukanan dan berpasukan.
(b) Penggunaan bahan terlarang untuk meningkatkan prestasi.
(c) Keagresifan dalam sukan.
(d) Membelakangkan nilai-nilai kesukanan yang lain.
Negara
Penglibatan negara dalam bidang sukan mendatangkan kesan-kesan seperti berikut:
(a) Sosial
integrasi kaum - proses integrasi kaum (integrasi nasional) dapat dilaksanakan kerana aktiviti sukan
merentasi batasan kaum.
(b) Ekonomi
sumber kewangan - peningkatan sumber kewangan dari segi penajaan pertandingan, hak penyiaran,
kutipan cukai serta kedatangan pelancong asing (pelancong sukan).
(c) Politik
semangat setia kawan - khususnya pada peringkat serantau dapat disemai menerusi penyertaan dalam
bidang sukan seperti sukan SEA dan Asia. kerjasama antarabangsa - dapat diwujudkan menerusi
sukan secara meluas seperti sukan Olimpik, Komanwel dan sukan Asia.
Jika tidak diawasi penglibatan negara dalam bidang sukan juga akan mendatangkan kesan negatif seperti:
(a) perbalahan antara negara kerana ingin mendapatkan hak penganjuran sukan.
(b) Pemboikotan sukan.
Kesannya, semangat setiakawan serta kerjasama antarabangsa mungkin terjejas jika proses penglibatan
dalam sukan ini tidak ditangani dengan teliti.
PENGURUSAN SUKAN
Pengelolaan Pertandingan
Sebelum melaksanakan sesuatu pertandingan, Ahli Jawatankuasa Pengelola perlu memahami peraturan am kejohanan dan undang-undang berkaitan dengan permainan atau olahraga.Peraturan am kejohanan merupakan hak mutlak pengelola kejohanan yang berasaskan peraturan am badan sukan tersebut. Manakala undang-undang
permainan atau olahraga mestilah berdasarkan kepada persatuan sukan atau majlis sukan tersebut.
Aktiviti Sukan Sekolah (Olahraga), misalnya merujuk kepada Majlis Sukan Sekolah-sekolah Negeri (MSSN), MSSM, MAAU, IAAF sebagai panduan.
Pembentukan Ahli Jawatankuasa
Setiap pengelola sukan dan permainan seharusnya membentuk Ahli Jawatankuasa Pengelola Kejohanan. Pada kebiasaannya pengelolaan sukan ini berdasarkan giliran untuk menganjur. Peringkat MSSM, seluruh pengelolaan diserahkan kepada MSSM yang juga boleh memberi kuasa mengelola kepada mana-mana
MSSN atau Jawatankuasa MSSM. Bagi negeri-negeri juga sama ada dikelolakan oleh MSSN dan
diserahkan kepada MSSD manakala pada peringkat daerah pula diserahkan kepada sekolah begitulah seterusnya.
Ahli-ahli Jawatankuasa pengelola boleh dibentuk seperti berikut:
• Ahli Jawatankuasa Induk.
• Ahli Jawatankuasa Kerja/Kecil.
Ahli jawatankuasa induk terdiri daripada:
• Pengerusi
• Timbalan Pengerusi
• Setiausaha
• Penolong Setiausaha
• Bendahari
• Ahli Gabungan/Majlis
Ahli jawatankuasa kerja/kecil terdiri daripada:
• Negeri
• Daerah
• Sekolah
• Individu
• Ahli Gabungan
Berikut adalah disarankan AJK kerja/kecil:
• AJK Pertandingan
• AJK Teknikal
• AJK Publisiti
• AJK Keselamatan
• AJK Kepegawaian
• AJK Minuman/Makanan
• AJK Penginapan
• AJK Pengangkutan
• AJK Protokol & Jemputan
• AJK Statistik & Keputusan
• AJK Hadiah & Cenderamata
• AJK Seranta
• dan lain-lain mengikut keperluan dan kesesuaian
pengelola.
Senarai Tugas Jawatankuasa Pengelola
Peraturan 10 MSSM telah menyenaraikan tugas-tugas jawatankuasa
pengelola adalah seperti berikut:
• Menentukan tempat, tarikh dan masa kejohanan setelah berbincang dengan Setiausaha Agong MSSM, Setiausaha Agong Negeri, Setiausaha Daerah atau Setiausaha Sukan.
• Melantik pegawai yang bertauliah yang diperlukan.
• Menyediakan peralatan dan persediaan yang diperlukan seperti padang atau gelanggang.
• Tempat penginapan, pengangkutan, makanan/minuman dan kelengkapan lain sebulan sebelum kejohanan.
• Menjemput semua S/U Agong/wakil negeri, MSS Daerah, MSS sekolah mengikut peringkat kejohanan.
• Mengedarkan notis mesyuarat jawatankuasa pengelola dan salinan minit perlu dihantar kepada setiausaha-setiausaha berkenaan dengan kejohanan.
• Mengedarkan surat pekeliling dan keputusan penuh kepada
setiausaha-setiausaha:
- MSSM (tiga salinan).
- MSSN (satu salinan).
- YDP MSSN (satu salinan).
• Keputusan rasmi hendaklah dihantar satu bulan selepas tamat kejohanan.
• Semua perkara yang tidak dinyatakan dalam peraturan am dan peraturan pertandingan berkenaan akan diputuskan oleh jawatankuasa pengelola dan keputusan adalah muktamad.
Kewangan
Sumber Kewangan
Salah satu komponen dalam pengurusan sukan ialah kewangan.
Tanpa wang aktiviti pengelolaan sukan tidak dapat dilaksanakan.
Sebelum anda memutuskan bajet pengelolaan, seharusnya anda
tahu arah tujuannya. Dalam hal ini, kita seharusnya mengetahui
berapakah perbelanjaan yang akan digunakan bagi tujuan di atas.
Mengapakah kita memerlukan kewangan sebanyak itu dan dari
manakah sumber kewangan tersebut. Perancangan bajet yang teliti
dan ke arah mana ianya dibelanjakan akan dapat membantu
organisasi menarik penyumbang melalui aktiviti yang dirancang.
Berapakah perbelanjaan dan wang yang diperlukan bagi bajet yang
sebenarnya?. Melalui cara ini barulah kita tahu bagaimana wang itu
dibelanjakan sebenarnya oleh organisasi itu.
Kewangan untuk sesuatu pengelolaan/kejohanan sukan boleh
diperolehi dari sumber-sumber berikut :
• Peruntukan kerajaan seperti sekolah, maktab, negeri atau
negara.
• Mendapat sumbangan daripada penaja seperti Milo, Eon,
Proton dan lain-lain.
• Sumbangan individu dan derma.
Setiap ahli jawatankuasa pengelola sesuatu sukan mesti ada bajet mereka sendiri. Dengan adanya bajet seperti ini dapat jawatankuasa kerja menjalankan aktiviti mereka. Setiap ahli jawatankuasa kerja akan menyediakan bajet mengikut keperluan masing-masing dan dikemukakan kepada jawatankuasa induk dalam mesyuarat jawatankuasa kerja pengelola kejohanan.
Pelan Tindakan
Membuat suatu pelan tindakan untuk pengelolaan sukan adalah sangat penting. Melalui pelan tindakan ini kita dapat mengenalpasti apakah perkara-perkara yang perlu dilaksanakan apabila mengelola nanti. Pelan tindakan seharusnya melibatkan perancangan sebelum pengelolaan, semasa pengelolaan dan selepas pengelolaan. Sesuatu pelan tindakan mestilah lebih menyeluruh.
Senarai Semak
Untuk melicinkan sesuatu kejohanan sukan senarai semak setiap bahagian perlu ada dan bersesuaian dengan event yang dikehendaki. Semua pengelola sukan seharusnya menyediakan borang semakan ini supaya aktiviti pelaksanaan dapat dijalankan dengan licin dan sempurna. Berikut adalah beberapa contoh senarai semak yang boleh digunakan ketika menganjur kejohanan sukan.
Sebelum melaksanakan sesuatu pertandingan, Ahli Jawatankuasa Pengelola perlu memahami peraturan am kejohanan dan undang-undang berkaitan dengan permainan atau olahraga.Peraturan am kejohanan merupakan hak mutlak pengelola kejohanan yang berasaskan peraturan am badan sukan tersebut. Manakala undang-undang
permainan atau olahraga mestilah berdasarkan kepada persatuan sukan atau majlis sukan tersebut.
Aktiviti Sukan Sekolah (Olahraga), misalnya merujuk kepada Majlis Sukan Sekolah-sekolah Negeri (MSSN), MSSM, MAAU, IAAF sebagai panduan.
Pembentukan Ahli Jawatankuasa
Setiap pengelola sukan dan permainan seharusnya membentuk Ahli Jawatankuasa Pengelola Kejohanan. Pada kebiasaannya pengelolaan sukan ini berdasarkan giliran untuk menganjur. Peringkat MSSM, seluruh pengelolaan diserahkan kepada MSSM yang juga boleh memberi kuasa mengelola kepada mana-mana
MSSN atau Jawatankuasa MSSM. Bagi negeri-negeri juga sama ada dikelolakan oleh MSSN dan
diserahkan kepada MSSD manakala pada peringkat daerah pula diserahkan kepada sekolah begitulah seterusnya.
Ahli-ahli Jawatankuasa pengelola boleh dibentuk seperti berikut:
• Ahli Jawatankuasa Induk.
• Ahli Jawatankuasa Kerja/Kecil.
Ahli jawatankuasa induk terdiri daripada:
• Pengerusi
• Timbalan Pengerusi
• Setiausaha
• Penolong Setiausaha
• Bendahari
• Ahli Gabungan/Majlis
Ahli jawatankuasa kerja/kecil terdiri daripada:
• Negeri
• Daerah
• Sekolah
• Individu
• Ahli Gabungan
Berikut adalah disarankan AJK kerja/kecil:
• AJK Pertandingan
• AJK Teknikal
• AJK Publisiti
• AJK Keselamatan
• AJK Kepegawaian
• AJK Minuman/Makanan
• AJK Penginapan
• AJK Pengangkutan
• AJK Protokol & Jemputan
• AJK Statistik & Keputusan
• AJK Hadiah & Cenderamata
• AJK Seranta
• dan lain-lain mengikut keperluan dan kesesuaian
pengelola.
Senarai Tugas Jawatankuasa Pengelola
Peraturan 10 MSSM telah menyenaraikan tugas-tugas jawatankuasa
pengelola adalah seperti berikut:
• Menentukan tempat, tarikh dan masa kejohanan setelah berbincang dengan Setiausaha Agong MSSM, Setiausaha Agong Negeri, Setiausaha Daerah atau Setiausaha Sukan.
• Melantik pegawai yang bertauliah yang diperlukan.
• Menyediakan peralatan dan persediaan yang diperlukan seperti padang atau gelanggang.
• Tempat penginapan, pengangkutan, makanan/minuman dan kelengkapan lain sebulan sebelum kejohanan.
• Menjemput semua S/U Agong/wakil negeri, MSS Daerah, MSS sekolah mengikut peringkat kejohanan.
• Mengedarkan notis mesyuarat jawatankuasa pengelola dan salinan minit perlu dihantar kepada setiausaha-setiausaha berkenaan dengan kejohanan.
• Mengedarkan surat pekeliling dan keputusan penuh kepada
setiausaha-setiausaha:
- MSSM (tiga salinan).
- MSSN (satu salinan).
- YDP MSSN (satu salinan).
• Keputusan rasmi hendaklah dihantar satu bulan selepas tamat kejohanan.
• Semua perkara yang tidak dinyatakan dalam peraturan am dan peraturan pertandingan berkenaan akan diputuskan oleh jawatankuasa pengelola dan keputusan adalah muktamad.
Kewangan
Sumber Kewangan
Salah satu komponen dalam pengurusan sukan ialah kewangan.
Tanpa wang aktiviti pengelolaan sukan tidak dapat dilaksanakan.
Sebelum anda memutuskan bajet pengelolaan, seharusnya anda
tahu arah tujuannya. Dalam hal ini, kita seharusnya mengetahui
berapakah perbelanjaan yang akan digunakan bagi tujuan di atas.
Mengapakah kita memerlukan kewangan sebanyak itu dan dari
manakah sumber kewangan tersebut. Perancangan bajet yang teliti
dan ke arah mana ianya dibelanjakan akan dapat membantu
organisasi menarik penyumbang melalui aktiviti yang dirancang.
Berapakah perbelanjaan dan wang yang diperlukan bagi bajet yang
sebenarnya?. Melalui cara ini barulah kita tahu bagaimana wang itu
dibelanjakan sebenarnya oleh organisasi itu.
Kewangan untuk sesuatu pengelolaan/kejohanan sukan boleh
diperolehi dari sumber-sumber berikut :
• Peruntukan kerajaan seperti sekolah, maktab, negeri atau
negara.
• Mendapat sumbangan daripada penaja seperti Milo, Eon,
Proton dan lain-lain.
• Sumbangan individu dan derma.
Setiap ahli jawatankuasa pengelola sesuatu sukan mesti ada bajet mereka sendiri. Dengan adanya bajet seperti ini dapat jawatankuasa kerja menjalankan aktiviti mereka. Setiap ahli jawatankuasa kerja akan menyediakan bajet mengikut keperluan masing-masing dan dikemukakan kepada jawatankuasa induk dalam mesyuarat jawatankuasa kerja pengelola kejohanan.
Pelan Tindakan
Membuat suatu pelan tindakan untuk pengelolaan sukan adalah sangat penting. Melalui pelan tindakan ini kita dapat mengenalpasti apakah perkara-perkara yang perlu dilaksanakan apabila mengelola nanti. Pelan tindakan seharusnya melibatkan perancangan sebelum pengelolaan, semasa pengelolaan dan selepas pengelolaan. Sesuatu pelan tindakan mestilah lebih menyeluruh.
Senarai Semak
Untuk melicinkan sesuatu kejohanan sukan senarai semak setiap bahagian perlu ada dan bersesuaian dengan event yang dikehendaki. Semua pengelola sukan seharusnya menyediakan borang semakan ini supaya aktiviti pelaksanaan dapat dijalankan dengan licin dan sempurna. Berikut adalah beberapa contoh senarai semak yang boleh digunakan ketika menganjur kejohanan sukan.
Tuesday, December 21, 2010
PENGENALAN SAINS SUKAN
Konsep
Definisi Sains Sukan
Sains Sukan ialah satu kajian yang sistematik yang membabitkan sains dalam sukan. Ia melibatkan perubatan fisioterapi, pemakanan, biokimia, anatomi, fisiologi, psikologi sosio dan biomekanik.
Kepentingan Sukan
Sains Sukan adalah penting dari aspek prestasi sukan, kesihatan, rekreasi, ekonomi dan kerjaya.
Prestasi Sukan
Pengetahuan tentang sains sukan dapat membantu atlit dan jurulatih dalam peningkatan prestasi latihan motor dan program latihan yang lebih sistematik.
Kesihatan
Atlit mengetahui cara-cara menjalankan aktiviti bersukan dengan betul. Pengetahuan ini dapat membantu atlit
meningkatkan tahap kesihatan dan kecergasan menyeluruh dan mengelak daripada berlaku kecederaan. Selain itu, atlit mengetahui diet yang sesuai mengikut keperluan sukan masing masing untuk mengekalkan prestasi
Rekreasi
Pengetahuan sains sukan bukan sahaja dapat dimanfaatkan dalam peningkatan prestasi atlit tetapi juga semasa mereka berekreasi.
Ekonomi
Sains sukan dapat membantu meningkatkan` ekonomi negara dengan adanya tajaan, pelancongan, kajian saintifik dan peralatan sukan.
SAINS SUKAN
Kerjaya
Perkembangan sukan di tanah air, mewujudkan peluangpeluang kerjaya dalam bidang yang berkaitan dengan
sukan.Kerjaya ini merangkumi jurulatih, pegawai-pegawai sukan dan atlit-atlit yang berpengetahuan sains sukan. Peluang peluang pekerjaan dan pendidikan dalam bidang sukan adalah luas.
Dasar Sukan Negara
Dasar Sukan Negara merupakan dokumen yang komprehensif ke arah perkembangan, kemajuan dan pembangunan sukan negara. Penggubalannya melibatkan beberapa pihak seperti agensi-agensi
kerajaan dan bukan kerajaan, pertubuhan-pertubuhan sukan rekreasi dan kecergasan, majlis-majlis sukan, institusi pengajian tinggi, badanbadan sukarela dan orang perseorangan yang mempunyai kepakaran
dan kepentingan dalam bidang sukan.
Dasar ini telah digubal pada 20 Januari 1988 dan merupakan satu dasar sukan untuk semua. Dasar ini merangkumi sukan untuk semua dan sukan prestasi tinggi atau kecemerlangan.
(a) Sukan Massa ( Sukan untuk semua )
Sukan untuk semua bertujuan untuk pengekalan dan peningkatan tahap kesihatan dan kesejahteraan anggota
masyarakat. Sukan Massa adalah merujuk kepada aktivitiaktiviti rekreasi fizikal dan sukan yang berlaku secara spontan atau diuruskan dengan tujuan untuk menggalakkan penyertaan yang lebih luas dan bukan semata-mata untuk pertandingan di peringkat kebangsaan atau antarabangsa.
Sukan untuk kecemerlangan
Sukan untuk kecemerlangan adalah sukan pertandingan yang diuruskan mengikut peraturan dan syarat-syarat Persekutuan-persekutuan Sukan Antarabangsa dan Jawatankuasa Olimpik di peringkat kebangsaan dan antarabangsa bagi menentukan pemenang
Rasional Dasar Sukan Negara
Rasional dasar ini boleh dikaji dari aspek sumbangan sukan kepada individu, masyarakat dan negara.
Peringkat Individu
Pembentukan sahsiah, kesedaran dalam diri individu dan membangkitkan semangat pertandingan.
.. Meningkatkan tahap kesihatan dan kecergasan fizikal.
.. Memanfaatkan masa senggang.
.. Mengurangkan tekanan hidup .
.. Interaksi sosial yang bermakna.
.. Perkembangan kemahiran-kemahiran asas.
Peringkat Masyarakat
.. Menggalakkan pembinaan kualiti fizikal dan moral masyarakat sesuai dengan aspirasi nasional.
.. Mewujudkan suasana yang kondusif untuk pemupukan perhubungan komuniti yang lebih baik dalam
pelbagai kumpulan etnik dalam negara.
.. Meningkatkan tahap kesihatan komuniti dan produktiviti.
.. Mencegah jenayah remaja dengan memanfaatkan masa lapang.
Peringkat Antarabangsa
Mencapai kecemerlangan di peringkat tertinggi.
Meningkatkan maruah bangsa dan negara di persada sukan antara bangsa.
Memupuk persahabatan.
Objektif Dasar Sukan Negara
Membentuk masyarakat yang sihat, berdisiplin dan bersatu padu melalui penyertaan yang meluas dan peluang yang lebih baik dalam sukan di semua peringkat masyarakat.
Menyediakan peluang-peluang dan kemudahan-kemudahan bagi memenuhi keperluan asasi sosial, psikologi dan fisiologi individu melalui sukan.
Membangun dan meningkatkan pengetahuan dan amalan sukan bagi kepentingan kebajikan sosial individu dan
kenikmatan masa senggang di kalangan orang awam.
Mencapai kecemerlangan dengan semangat kesukanan yang tulen di pertandingan peringkat kebangsaan dan
antarabangsa dengan harapan muhibah dan imej negara dapat dipertingkatkan .
Strategi dan Pelaksanaan Dasar
Kedua-dua bidang sukan iaitu sukan untuk semua dan sukan untuk kecemerlangan hendaklah dibangunkan serentak.
Objektif-objektif dasar ini dapat dicapai dengan memberi penekanan pada aspek-aspek yang berikut :
Perancangan Pertubuhan-pertubuhan sukan hendaklah mengadakan program-program jangka panjang dengan struktur yang baik untuk pembangunan ahli sukan, jurulatih, pentadbir dan
pegawai sukan. Dalam merancang program-program jangka panjang untuk
sukan prestasi tinggi, perkara-perkara yang berikut perlu dipertimbangkan:
Jenis sukan yang lebih maju dari aspek kemudahan dan
penyertaan sedia ada. Jenis sukan yang sesuai dengan bentuk fizikal masyarakat Malaysia.
Organisasi
Sukan di negara ini dapat dimajukan dengan adanya kerjasama antara pelbagai badan sukan dengan kerajaan untuk menyelaraskan satu program yang bersepadu. Satu
jawatankuasa tetap hendaklah ditubuhkan untuk menentukan perhubungan yang lebih rapat di kalangan organisasi-organisasi tersebut.
Majlis Sukan Negara (MSN) dapat membantu dalam menyediakan jentera ini bagi sukan berprestasi tinggi.
Kementerian Belia dan Sukan perlu mewujudkan mekanisma ini untuk menyelaraskan program sukan massa. Mekanisme ini perlu menggalakkan sukan massa dan aktiviti-aktiviti rekreasi yang berlandaskan konsep MALAYSIA CERGAS di kalangan rakyat Malaysia. MALAYSIA CERGAS merupakan satu program yang berdasarkan kepada konsep sukan untuk semua. Melalui program ini masyarakat mengamalkan gaya hidup yang aktif melalui penyertaan dalam aktiviti-aktiviti sukan dan rekreasi fizikal. Tema ini menekankan kecergasan fizikal dan kesihatan mental ke arah peningkatan produktiviti dan mengukuhkan perhubungan sosial dan perhubungan antara kumpulan etnik. Kementerian Pendidikan Malaysia pula memainkan peranan
dengan memperuntukkan masa yang cukup untuk mata pelajaran Pendidikan Jasmani dan kokurikulum di sekolah. Selain itu, Bahagian Pendidikan Guru dipertanggungjawabkan
melatih guru-guru yang berkebolehan mengajar mata pelajaran Pendidikan Jasmani di maktab-maktab. Di institusi pengajian tinggi, aktiviti-aktiviti sukan juga digalakkan di kalangan siswa.
Majlis Kebajikan dan Sukan Anggota-Anggota Kerajaan (MAKSAK) berperanan mengalak dan menyelaraskan semua aktiviti sukan di dalam pelbagai perkhidmatan awam.Majlis Olimpik Malaysia (MOM) merupakan badan induk kepada semua persatuan sukan kebangsaan. Tanggungjawab utama ialah menggalakan sukan di kalangan rakyat untuk pergerakan Olimpik. MOM berkerja rapat dengan MSN dalam hal pemilihan dan latihan atlit untuk pertandingan peringkat antarabangsa.
Personel
Badan-badan sukan disemua peringkat hendaklah melantik personel bertauliah dan berpengalaman bagi merancang, melaksana dan menilai program sukan.
Kewangan
Yayasan sukan kebangsaan membiayai kegiatan-kegiatan sukan berprestasi tinggi dan sukan massa. Sumber kewangan boleh diperolehi daripada kerajaan persekutuan, kerajaan negeri, sektor korporat dan individu. Sumbangan-sumbangan hendaklah dikecualikan dari cukai. Persatuan-persatuan hendaklah mempertingkatkan strategi pemasaran aktiviti mereka. Yayasan sukan kebangsaan perlu diwujudkan.
Insentif
Pegawai-pegawai sukan dan ahli-ahli sukan yang mewakili negara haruslah diberi pengiktirafan dan insentif . Insentif-insentif ini boleh berbentuk biasiswa, penganugerahan, cuti, elaun sara hidup, perlindungan insuran, perbelanjaan untuk latihan dan yuran pendidikan. Selain itu kemasukan atlit ke pusat pengajian tinggi , adalah berdasarkan syarat akademik yang minimum dalam displin yang dipohon.
Kemudahan
Kementerian Belia dan Sukan akan menyediakan kemudahankemudahan sukan massa, sukan berprestasi tinggi dan sukan untuk golongan istimewa. Organisasi ini juga bertanggungjawab menyelaras perancangan dan agihan kemudahan sukan. Di peringkat negeri, kerajaan negeri menyediakan kemudahan
sukan untuk negeri masing-masing. Sektor-sektor korporat dan badan sukarela juga memainkan peranan melengkapi usahausaha kerajaan dalam pembinaan kemudahan-kemudahan sukan.
Am
Kerajaan haruslah mengurangkan cukai-cukai dan eksais keatas peralatan sukan supaya lebih ramai orang mampu memperolehinya pada harga yang murah. Secara tidak langsung lebih ramai penduduk negara ini melibatkan diri dalam sukan. Pengusaha-pengusaha tempatan juga boleh memainkan peranan dalam usaha ini. Mereka digalakkan menghasilkan peralatan-peralatan sukan . Di peringkat institusi pendidikan, beberapa buah sekolah ditubuhkan khas sebagai pusat kecemerlangan untuk menggalakkan pembangunan beberapa jenis sukan tertentu seperti Sekolah Sukan Bukit Jalil dan Sekolah Sukan Bandar Penawar serta pusat tunas cemerlang di setiap negeri. Institut Sukan Negara memainkan peranan dalam penyelidikan dan pembangunan sukan di negara ini. Kerjasama daripada media massa dan pelbagai organisasi diperlukan untuk menyebarkan dapatan penyelidikan dan mempromosikan sukan.
Etika dan Patriotisme dalam Sukan
Setiap individu yang terlibat dalam sukan haruslah mengamalkan etika kesukanan dan menanam semangat patriotisme di dalam sanubari mereka. Segala tindak-tanduk atlit melambangkan imej negara. Oleh itu, atlit dan bakal atlit negara haruslah berdisiplin, bermoral mempunyai perasaan cinta akan negara tanah air. Sikap ini boleh dipamerkan melalui semangat kesukanan semasa bertanding. Mereka haruslah akur pada peraturan dan undang-undang pertandingan. Segala keputusan pertandingan haruslah dihormati dan dipatuhi. Atlit haruslah mengelak daripada mengambil tindakan sendiri apabila timbul ketidakpuasan hati di kalangan mereka. Segala masalah ketidakpuasan hati mereka hendaklah diketengahkan kepada pihak berkenaan untuk dirunding dan diselesaikan secara profesional. Pegawai sukan juga tidak terlepas daripada etika kesukanan. Pegawai sukan perlu berdisiplin bertanggungjawab amanah serta mempunyai nilai-nilai positif.
Penonton juga boleh mempamerkan semangat patriotisme terhadap negara dengan memberi sokongan kepada atlit berlandaskan etika kesukanan.
Slogan-slogan seperti MALAYSIA BOLEH dan SUKAN UNTUK NEGARA telah menanamkan dan meningkatkan semangat patriotisme di kalangan atlit dan masyarakat.
SEJARAH PERKEMBANGAN SAINS SUKAN
Sejarah perkembangan sains sukan di negara kita secara khususnya adalah tidak nyata dan tersurat. Namun demikian perkembangan sains sukan adalah bermula dengan mata pelajaran Pendidikan Jasmani yang menerapkan unsur-unsur sains dalam pengajaran dan pembelajaran. Tujuan kecemerlangan sukan telah memusatkan sains sukan sebagai satu disiplin ilmu. Perkembangan sejarah sukan dan sains sukan boleh
dibahagikan kepada tiga peringkat.
(i) Peringkat Awalan
Aktiviti sukan telah dikesan sejak zaman tamadun Yunani, Rom, China dan Islam. Pada kurun ke-18,
semua lapisan masyarakat secara menyeluruh telah melibatkan diri dalam sukan. Ini adalah berpunca dari
tiga peristiwa penting yang telah berlaku antara tahun 1762 hingga 1789.1762 Jean Jacques Rousseau telah menerbitkan buku Emile di mana beliau menggalakkan setiap individu melibatkan diri dalam sukan kerana aksi
dan pergerakan sukan adalah satu bentuk aktiviti yang ideal dan memanfaatkan kepada manusia.
1777 Era perindustrian bemula dengan penciptaan enjin stim oleh James Watt. Masa pekerjaan bertambah
dan ini menyebabkan ramai orang tidak ada masa untuk rekreasi. 1789 Rusuhan dan penaklukan penjara Bastile, Perancis telah memulakan Revolusi Perancis di mana pembahagian masyarakat mengikut kelas
(golongan bangsawan dan petani) telah dihapuskan.
Pada kurun ke-18, banyak aktiviti sukan seperti tenis, lumba kuda dan lawan pedang adalah terhad kepada
golongan atasan sahaja. Hasil dari buku Emile oleh Rousseau, satu kajian telah
dijalankan di Amerika Syarikat pada tahun 1970an dan didapati 10% daripada jumlah penduduk negara tersebut gemar berjogging.
Perkembangan masyarakat ‘moden’ terutamanya dalam negara-negara Barat dapat dilihat dengan perjuangan
untuk melibatkan semua lapisan masyarakat dalam aktiviti sukan. Pada awal dan pentengahan abad ke-20,
mata pelajaran Pendidikan Jasmani telah dimasukkan dalam kurikulum sekolah Amerika Syarikat dan England. Pada masa itu, penglibatan sukan adalah cenderung kepada kaum lelaki sahaja. Kebanyakan aktiviti
berbentuk ketenteraan.
(ii) Peringkat Pertengahan
Unsur-unsur sains sukan telah mula diperkenalkan secara tidak langsung pada akhir kurun ke-19 dan awal
kurun ke-20 di mana pergerakan manusia dan aktiviti sukan dianalisiskan. Pada tahun 1878, Edward
Muybridge telah mencipta kaedah penggambaran aksi berjalan dan larian manusia dan kuda. H. Piper (1907)
seorang bangsa German telah menggunakan elektromiogram (EMG) untuk mengukur impuls elektrik
yang dihasilkan oleh otot manusia semasa pergerakan. Kaedah ini telah digunakan dalam aksi sukan pada tahun 1970an dan 1980an. Pada pertengahan abad ke-20, kajian-kajian sains
berkaitan dengan sukan seperti antropometri, biologi, biomekanik, fisiologi dan sosiologi mula berkembang
dengan pesat. Hasil kajian dan sumbangan saintissaintis sukan telah dibukukan dan dijilidkan dalam jurnal.
(iii) Peringkat Terkini
Pada masa kini terdapat ramai saintis sukan yang terlibat dalam penyelidikan sukan. Mereka menggunakan
kaedah-kaedah dan alatan-alatan yang canggih dan berteknologi tinggi. Ini terbukti dengan kehadiran lebih
2000 saintis sukan semasa Kongres Sains Sukan dunia anjuran Majlis Olimpik Antarabangsa (IOC) kali ketiga di Atlanta, Amerika Syarikat pada tahun 1995. Penyelidikan sains sukan pada mulanya berlandaskan
kepada pendidikan jasmani (1950an) dan kemudian berkembang menjadi satu disiplin tersendiri pada akhir
1960an dan awal 1970an. Pakar-pakar disiplin sains yang lain menyumbang dalam kajian dan penyelidikan
dalam sukan. Contohnya M.R. Yeadon (1993) seorang pakar matematik mengkaji aksi kuang hadapan dan
kuang belakang dalam gimnastik dan merumuskan persamaan-persamaan matematik terhadap aksi
tersebut. Kajian-kajian saintifik dalam sukan telah menghasilkan atlit bertaraf dunia di negara Asia. Penemuan servis sepak kuda dalam sepak takraw telah dikaji oleh saintis sukan negara Thailand. Hasil kajian ini didapati berkesan dan menjadi popular di kalangan atlit negara lain.
Atlit negara China juga telah menunjukkan prestasi cemerlang dalam beberapa acara sukan khususnya
gimnastik, renang dan terjun. Elemen-elemen sains sukan diberi tumpuan dalam pendidikan dan diterapkan
dalam melatih atlit-atlit sukan. Saintis sukan di negara China juga banyak menjalankan kajian untuk
meningkatkan kualiti sukan negara. Penyelidik sukan di negara Korea telah merekacipta kasut memanah yang dapat membantu meningkatkan prestasi sukan ini. Kasut ini telah mendapat pengiktirafan
peringkat antarabangsa. Para saintis sukan pula mula meluaskan bidang kajian
mereka kepada pergerakan yang tidak berkaitan dengan sukan seperti rehabilitasi anggota akibat penyakit atau kemalangan terhadap aksi anggota tiruan (prostetik).
Kajian-kajian sains sukan pada masa kini berbentuk pendekatan gabungan disiplin-disiplin sains yang lain
(multidisciplinary approach). Contohnya, kajian meningkatkan prestasi atlit supaya memuncak pada
masa yang tepat melibatkan kepakaran fisiologi, biokimia, psikologi, antropometri dan biomekanik.
Perkembangan Sains Sukan di Malaysia
Pada tahun 1968, Majlis Sukan Sekolah-sekolah Malaysia telah ditubuhkan untuk menganjur dan melaksanakan program pembangunan sukan sekolah-sekolah di Malaysia. Dasar
Pelajaran Kebangsaan telah dibentuk dan ia menekankan domain psikomotor, kognitif dan afektif. Pada tahun 1972, kemudahan infrastruktur dan tenaga pengajar telah dimajukan
bersama. Di peringkat institusi pengajian tinggi, Universiti Malaya telah
memasukkan pendidikan jasmani dalam kursus diploma pendidikan pada tahun 1977. Universiti Putra Malaysia, Serdang telah memulakan pengambilan siswazah untuk program Ijazah Sarjana Muda (Pendidikan Jasmani). Pengambilan pertama dimulakan dengan guru-guru terlatih seramai 20 orang. Pada tahun 1996, program sarjana sains sukan ditawarkan. Universiti Malaya memulakan Ijazah Sarjana Muda Sains Sukan
pada tahun 1995 dan diikuti Institut Teknologi MARA yang kini dikenali sebagai Universiti Teknologi MARA yang menawarkan diploma sains sukan. Institut Sukan Negara (ISN) yang mula beroperasi di Stadium
Jalan Raja Muda, Kampong Baru dikenali sebagai Klinik Sukan Negara sebelum berpindah ke bangunan baru di Kompleks Sukan Negara. Penyelidikan-penyelidikan dalam bidang sains
sukan dikendalikan bagi tujuan persediaan atlit negara. Persatuan Pendidikan Jasmani Malaysia (PPJM) ialah sebuah badan sukarela yang mempunyai ahli terdiri daripada guru-guru, pensyarah-pensyarah atau tenaga pengajar mata pelajaran pendidikan jasmani, jurulatih dan individu yang berminat dalam
pembangunan dan pendidikan sukan. Badan ini telah menganjurkan seminar-seminar sains sukan pada peringkat kebangsaan dan antarabangsa. Pada tahun 1997, namanya ditukarkan kepada Persatuan Pendidikan Jasmani, Sains Sukan dan Kecergasan Malaysia (PPJSKM) untuk mencerminkan satu
badan yang lebih luas bidangnya. Selain badan ini, terdapat bahagian-bahagian bukan kerajaan yang aktif mempromosikan pelbagai aspek sains sukan. Pada tahun 2000, Kementerian Pendidikan Malaysia memperkenalkan mata pelajaran sains sukan sebagai satu mata pelajaran elektif wajib untuk pelajar-pelajar Tingkatan 4 di Sekolah Sukan Bukit Jalil, Kuala Lumpur dan Sekolah Sukan Bandar Penawar, Johor Bahru. Mata pelajaran ini akan dijadikan satu mata pelajaran peperiksaan SPM pada tahun 2001.
Skim Persijilan Kejurulatihan Sukan Kebangsaan
Pada 14 Januari 1985, Majlis Sukan Negara (MSN) telah menganjurkan Simposium Kejurulatihan Kebangsaan dan hasil daripada simposium itu, para peserta telah mengesyorkan agar
sistem kejurulatihan diperkembangkan. Sebuah Lembaga Kejurulatihan Kebangsaan telah ditubuhkan untuk bekerjasama dengan Badan-Badan Sukan Kebangsaan.
Ekoran daripada simposium itu, sebuah Lembaga Kejurulatihan Kebangsaan telah diwujudkan oleh MSN. Bidang tugas Lembaga ini ialah :
(a) Mewujudkan skim pensijilan kejurulatihan kebangsaan.
(b) Menyusun dan menggubal kurikulum kejurulatihan.
(c) Bertindak sebagai penyelaras dalam semua kegiatan kejurulatihan di antara Persatuan Sukan Kebangsaan
yang mengawal sukan.
(d) Melaksanakan apa-apa tugas dari masa ke semasa berhubung dengan kejurulatihan yang diarah oleh
Menteri Belia dan Sukan.
Jawatankuasa Perkembangan Kurikulum telah diwujudkan bagi menggubal kurikulum sains sukan dan bidang pengkhususan sukan serta praktikal di bawah Skim Pensijilan Kejurulatihan
Kebangsaan. Skim Pensijilan Kejurulatihan adalah satu program pembangunan dan pendidikan jurulatih yang seragam dan berterusan terbahagi kepada tiga komponen iaitu:
1. Sains sukan – prinsip-prinsip am kejurulatihan
dan sumber manusia
2. Pengkhususan sukan – kemahiran, teknik dan strategi khusus kepada sukan-sukan
tertentu.
3. Praktikal – amalan kejurulatihan
Objektif skim ini adalah untuk :
(a) Melatih, melengkap dan meningkatkan pengetahuan jurulatih dalam bidang sains sukan, pengkhususan
sukan dan praktikal dengan tujuan dapat memajukan lagi prestasi serta pencapaian atlit kebangsaan.
(b) Mewujudkan satu program yang sistematik untuk menambah bilangan jurulatih dan menyediakan peluang
kepada jurulatih meningkatkan pengetahuan dalam bidang kejurulatihan.
(c) Mewujudkan satu sistem dan pendekatan yang profesional serta saintifik dalam bidang kejurulatihan ke
arah memajukan sukan negara.
(d) Menyelaras dan melaksanakan semua program dan aktiviti pensijilan kejurulatihan di semua peringkat.
Pihak yang menyediakan kandungan komponen berikut ialah
(a) Sains sukan oleh Lembaga Kejurulatihan Kebangsaan.
(b) Pengkhususan sukan dan praktikal oleh Persatuan Sukan Kebangsaan yang berkenaan mengikut garis
panduan yang diberikan oleh Lembaga Kejurulatihan Kebangsaan.
Pengajian Sains Sukan di Institut Pengajian Tinggi Malaysia Institusi pengajian tinggi di Malaysia seperti Universiti Malaya, Universiti Putra Malaysia, Universiti Pendidikan Sultan Idris, Universiti Teknologi Malaysia dan Universiti Teknologi MARA menawarkan program sains sukan di peringkat diploma, sarjana
muda, sarjana dan kedoktoran. Para graduan dari program ini boleh berkhidmat di agensiagensi kerajaan atau swasta sebagai jurulatih, fisioterapis, pendidik, pengurus kedai sukan, pentadbir kelab sukan dan Majlis Sukan Negarakecergasan, pengulas sukan, saintis sukan dan sebagainya.
Definisi Sains Sukan
Sains Sukan ialah satu kajian yang sistematik yang membabitkan sains dalam sukan. Ia melibatkan perubatan fisioterapi, pemakanan, biokimia, anatomi, fisiologi, psikologi sosio dan biomekanik.
Kepentingan Sukan
Sains Sukan adalah penting dari aspek prestasi sukan, kesihatan, rekreasi, ekonomi dan kerjaya.
Prestasi Sukan
Pengetahuan tentang sains sukan dapat membantu atlit dan jurulatih dalam peningkatan prestasi latihan motor dan program latihan yang lebih sistematik.
Kesihatan
Atlit mengetahui cara-cara menjalankan aktiviti bersukan dengan betul. Pengetahuan ini dapat membantu atlit
meningkatkan tahap kesihatan dan kecergasan menyeluruh dan mengelak daripada berlaku kecederaan. Selain itu, atlit mengetahui diet yang sesuai mengikut keperluan sukan masing masing untuk mengekalkan prestasi
Rekreasi
Pengetahuan sains sukan bukan sahaja dapat dimanfaatkan dalam peningkatan prestasi atlit tetapi juga semasa mereka berekreasi.
Ekonomi
Sains sukan dapat membantu meningkatkan` ekonomi negara dengan adanya tajaan, pelancongan, kajian saintifik dan peralatan sukan.
SAINS SUKAN
Kerjaya
Perkembangan sukan di tanah air, mewujudkan peluangpeluang kerjaya dalam bidang yang berkaitan dengan
sukan.Kerjaya ini merangkumi jurulatih, pegawai-pegawai sukan dan atlit-atlit yang berpengetahuan sains sukan. Peluang peluang pekerjaan dan pendidikan dalam bidang sukan adalah luas.
Dasar Sukan Negara
Dasar Sukan Negara merupakan dokumen yang komprehensif ke arah perkembangan, kemajuan dan pembangunan sukan negara. Penggubalannya melibatkan beberapa pihak seperti agensi-agensi
kerajaan dan bukan kerajaan, pertubuhan-pertubuhan sukan rekreasi dan kecergasan, majlis-majlis sukan, institusi pengajian tinggi, badanbadan sukarela dan orang perseorangan yang mempunyai kepakaran
dan kepentingan dalam bidang sukan.
Dasar ini telah digubal pada 20 Januari 1988 dan merupakan satu dasar sukan untuk semua. Dasar ini merangkumi sukan untuk semua dan sukan prestasi tinggi atau kecemerlangan.
(a) Sukan Massa ( Sukan untuk semua )
Sukan untuk semua bertujuan untuk pengekalan dan peningkatan tahap kesihatan dan kesejahteraan anggota
masyarakat. Sukan Massa adalah merujuk kepada aktivitiaktiviti rekreasi fizikal dan sukan yang berlaku secara spontan atau diuruskan dengan tujuan untuk menggalakkan penyertaan yang lebih luas dan bukan semata-mata untuk pertandingan di peringkat kebangsaan atau antarabangsa.
Sukan untuk kecemerlangan
Sukan untuk kecemerlangan adalah sukan pertandingan yang diuruskan mengikut peraturan dan syarat-syarat Persekutuan-persekutuan Sukan Antarabangsa dan Jawatankuasa Olimpik di peringkat kebangsaan dan antarabangsa bagi menentukan pemenang
Rasional Dasar Sukan Negara
Rasional dasar ini boleh dikaji dari aspek sumbangan sukan kepada individu, masyarakat dan negara.
Peringkat Individu
Pembentukan sahsiah, kesedaran dalam diri individu dan membangkitkan semangat pertandingan.
.. Meningkatkan tahap kesihatan dan kecergasan fizikal.
.. Memanfaatkan masa senggang.
.. Mengurangkan tekanan hidup .
.. Interaksi sosial yang bermakna.
.. Perkembangan kemahiran-kemahiran asas.
Peringkat Masyarakat
.. Menggalakkan pembinaan kualiti fizikal dan moral masyarakat sesuai dengan aspirasi nasional.
.. Mewujudkan suasana yang kondusif untuk pemupukan perhubungan komuniti yang lebih baik dalam
pelbagai kumpulan etnik dalam negara.
.. Meningkatkan tahap kesihatan komuniti dan produktiviti.
.. Mencegah jenayah remaja dengan memanfaatkan masa lapang.
Peringkat Antarabangsa
Mencapai kecemerlangan di peringkat tertinggi.
Meningkatkan maruah bangsa dan negara di persada sukan antara bangsa.
Memupuk persahabatan.
Objektif Dasar Sukan Negara
Membentuk masyarakat yang sihat, berdisiplin dan bersatu padu melalui penyertaan yang meluas dan peluang yang lebih baik dalam sukan di semua peringkat masyarakat.
Menyediakan peluang-peluang dan kemudahan-kemudahan bagi memenuhi keperluan asasi sosial, psikologi dan fisiologi individu melalui sukan.
Membangun dan meningkatkan pengetahuan dan amalan sukan bagi kepentingan kebajikan sosial individu dan
kenikmatan masa senggang di kalangan orang awam.
Mencapai kecemerlangan dengan semangat kesukanan yang tulen di pertandingan peringkat kebangsaan dan
antarabangsa dengan harapan muhibah dan imej negara dapat dipertingkatkan .
Strategi dan Pelaksanaan Dasar
Kedua-dua bidang sukan iaitu sukan untuk semua dan sukan untuk kecemerlangan hendaklah dibangunkan serentak.
Objektif-objektif dasar ini dapat dicapai dengan memberi penekanan pada aspek-aspek yang berikut :
Perancangan Pertubuhan-pertubuhan sukan hendaklah mengadakan program-program jangka panjang dengan struktur yang baik untuk pembangunan ahli sukan, jurulatih, pentadbir dan
pegawai sukan. Dalam merancang program-program jangka panjang untuk
sukan prestasi tinggi, perkara-perkara yang berikut perlu dipertimbangkan:
Jenis sukan yang lebih maju dari aspek kemudahan dan
penyertaan sedia ada. Jenis sukan yang sesuai dengan bentuk fizikal masyarakat Malaysia.
Organisasi
Sukan di negara ini dapat dimajukan dengan adanya kerjasama antara pelbagai badan sukan dengan kerajaan untuk menyelaraskan satu program yang bersepadu. Satu
jawatankuasa tetap hendaklah ditubuhkan untuk menentukan perhubungan yang lebih rapat di kalangan organisasi-organisasi tersebut.
Majlis Sukan Negara (MSN) dapat membantu dalam menyediakan jentera ini bagi sukan berprestasi tinggi.
Kementerian Belia dan Sukan perlu mewujudkan mekanisma ini untuk menyelaraskan program sukan massa. Mekanisme ini perlu menggalakkan sukan massa dan aktiviti-aktiviti rekreasi yang berlandaskan konsep MALAYSIA CERGAS di kalangan rakyat Malaysia. MALAYSIA CERGAS merupakan satu program yang berdasarkan kepada konsep sukan untuk semua. Melalui program ini masyarakat mengamalkan gaya hidup yang aktif melalui penyertaan dalam aktiviti-aktiviti sukan dan rekreasi fizikal. Tema ini menekankan kecergasan fizikal dan kesihatan mental ke arah peningkatan produktiviti dan mengukuhkan perhubungan sosial dan perhubungan antara kumpulan etnik. Kementerian Pendidikan Malaysia pula memainkan peranan
dengan memperuntukkan masa yang cukup untuk mata pelajaran Pendidikan Jasmani dan kokurikulum di sekolah. Selain itu, Bahagian Pendidikan Guru dipertanggungjawabkan
melatih guru-guru yang berkebolehan mengajar mata pelajaran Pendidikan Jasmani di maktab-maktab. Di institusi pengajian tinggi, aktiviti-aktiviti sukan juga digalakkan di kalangan siswa.
Majlis Kebajikan dan Sukan Anggota-Anggota Kerajaan (MAKSAK) berperanan mengalak dan menyelaraskan semua aktiviti sukan di dalam pelbagai perkhidmatan awam.Majlis Olimpik Malaysia (MOM) merupakan badan induk kepada semua persatuan sukan kebangsaan. Tanggungjawab utama ialah menggalakan sukan di kalangan rakyat untuk pergerakan Olimpik. MOM berkerja rapat dengan MSN dalam hal pemilihan dan latihan atlit untuk pertandingan peringkat antarabangsa.
Personel
Badan-badan sukan disemua peringkat hendaklah melantik personel bertauliah dan berpengalaman bagi merancang, melaksana dan menilai program sukan.
Kewangan
Yayasan sukan kebangsaan membiayai kegiatan-kegiatan sukan berprestasi tinggi dan sukan massa. Sumber kewangan boleh diperolehi daripada kerajaan persekutuan, kerajaan negeri, sektor korporat dan individu. Sumbangan-sumbangan hendaklah dikecualikan dari cukai. Persatuan-persatuan hendaklah mempertingkatkan strategi pemasaran aktiviti mereka. Yayasan sukan kebangsaan perlu diwujudkan.
Insentif
Pegawai-pegawai sukan dan ahli-ahli sukan yang mewakili negara haruslah diberi pengiktirafan dan insentif . Insentif-insentif ini boleh berbentuk biasiswa, penganugerahan, cuti, elaun sara hidup, perlindungan insuran, perbelanjaan untuk latihan dan yuran pendidikan. Selain itu kemasukan atlit ke pusat pengajian tinggi , adalah berdasarkan syarat akademik yang minimum dalam displin yang dipohon.
Kemudahan
Kementerian Belia dan Sukan akan menyediakan kemudahankemudahan sukan massa, sukan berprestasi tinggi dan sukan untuk golongan istimewa. Organisasi ini juga bertanggungjawab menyelaras perancangan dan agihan kemudahan sukan. Di peringkat negeri, kerajaan negeri menyediakan kemudahan
sukan untuk negeri masing-masing. Sektor-sektor korporat dan badan sukarela juga memainkan peranan melengkapi usahausaha kerajaan dalam pembinaan kemudahan-kemudahan sukan.
Am
Kerajaan haruslah mengurangkan cukai-cukai dan eksais keatas peralatan sukan supaya lebih ramai orang mampu memperolehinya pada harga yang murah. Secara tidak langsung lebih ramai penduduk negara ini melibatkan diri dalam sukan. Pengusaha-pengusaha tempatan juga boleh memainkan peranan dalam usaha ini. Mereka digalakkan menghasilkan peralatan-peralatan sukan . Di peringkat institusi pendidikan, beberapa buah sekolah ditubuhkan khas sebagai pusat kecemerlangan untuk menggalakkan pembangunan beberapa jenis sukan tertentu seperti Sekolah Sukan Bukit Jalil dan Sekolah Sukan Bandar Penawar serta pusat tunas cemerlang di setiap negeri. Institut Sukan Negara memainkan peranan dalam penyelidikan dan pembangunan sukan di negara ini. Kerjasama daripada media massa dan pelbagai organisasi diperlukan untuk menyebarkan dapatan penyelidikan dan mempromosikan sukan.
Etika dan Patriotisme dalam Sukan
Setiap individu yang terlibat dalam sukan haruslah mengamalkan etika kesukanan dan menanam semangat patriotisme di dalam sanubari mereka. Segala tindak-tanduk atlit melambangkan imej negara. Oleh itu, atlit dan bakal atlit negara haruslah berdisiplin, bermoral mempunyai perasaan cinta akan negara tanah air. Sikap ini boleh dipamerkan melalui semangat kesukanan semasa bertanding. Mereka haruslah akur pada peraturan dan undang-undang pertandingan. Segala keputusan pertandingan haruslah dihormati dan dipatuhi. Atlit haruslah mengelak daripada mengambil tindakan sendiri apabila timbul ketidakpuasan hati di kalangan mereka. Segala masalah ketidakpuasan hati mereka hendaklah diketengahkan kepada pihak berkenaan untuk dirunding dan diselesaikan secara profesional. Pegawai sukan juga tidak terlepas daripada etika kesukanan. Pegawai sukan perlu berdisiplin bertanggungjawab amanah serta mempunyai nilai-nilai positif.
Penonton juga boleh mempamerkan semangat patriotisme terhadap negara dengan memberi sokongan kepada atlit berlandaskan etika kesukanan.
Slogan-slogan seperti MALAYSIA BOLEH dan SUKAN UNTUK NEGARA telah menanamkan dan meningkatkan semangat patriotisme di kalangan atlit dan masyarakat.
SEJARAH PERKEMBANGAN SAINS SUKAN
Sejarah perkembangan sains sukan di negara kita secara khususnya adalah tidak nyata dan tersurat. Namun demikian perkembangan sains sukan adalah bermula dengan mata pelajaran Pendidikan Jasmani yang menerapkan unsur-unsur sains dalam pengajaran dan pembelajaran. Tujuan kecemerlangan sukan telah memusatkan sains sukan sebagai satu disiplin ilmu. Perkembangan sejarah sukan dan sains sukan boleh
dibahagikan kepada tiga peringkat.
(i) Peringkat Awalan
Aktiviti sukan telah dikesan sejak zaman tamadun Yunani, Rom, China dan Islam. Pada kurun ke-18,
semua lapisan masyarakat secara menyeluruh telah melibatkan diri dalam sukan. Ini adalah berpunca dari
tiga peristiwa penting yang telah berlaku antara tahun 1762 hingga 1789.1762 Jean Jacques Rousseau telah menerbitkan buku Emile di mana beliau menggalakkan setiap individu melibatkan diri dalam sukan kerana aksi
dan pergerakan sukan adalah satu bentuk aktiviti yang ideal dan memanfaatkan kepada manusia.
1777 Era perindustrian bemula dengan penciptaan enjin stim oleh James Watt. Masa pekerjaan bertambah
dan ini menyebabkan ramai orang tidak ada masa untuk rekreasi. 1789 Rusuhan dan penaklukan penjara Bastile, Perancis telah memulakan Revolusi Perancis di mana pembahagian masyarakat mengikut kelas
(golongan bangsawan dan petani) telah dihapuskan.
Pada kurun ke-18, banyak aktiviti sukan seperti tenis, lumba kuda dan lawan pedang adalah terhad kepada
golongan atasan sahaja. Hasil dari buku Emile oleh Rousseau, satu kajian telah
dijalankan di Amerika Syarikat pada tahun 1970an dan didapati 10% daripada jumlah penduduk negara tersebut gemar berjogging.
Perkembangan masyarakat ‘moden’ terutamanya dalam negara-negara Barat dapat dilihat dengan perjuangan
untuk melibatkan semua lapisan masyarakat dalam aktiviti sukan. Pada awal dan pentengahan abad ke-20,
mata pelajaran Pendidikan Jasmani telah dimasukkan dalam kurikulum sekolah Amerika Syarikat dan England. Pada masa itu, penglibatan sukan adalah cenderung kepada kaum lelaki sahaja. Kebanyakan aktiviti
berbentuk ketenteraan.
(ii) Peringkat Pertengahan
Unsur-unsur sains sukan telah mula diperkenalkan secara tidak langsung pada akhir kurun ke-19 dan awal
kurun ke-20 di mana pergerakan manusia dan aktiviti sukan dianalisiskan. Pada tahun 1878, Edward
Muybridge telah mencipta kaedah penggambaran aksi berjalan dan larian manusia dan kuda. H. Piper (1907)
seorang bangsa German telah menggunakan elektromiogram (EMG) untuk mengukur impuls elektrik
yang dihasilkan oleh otot manusia semasa pergerakan. Kaedah ini telah digunakan dalam aksi sukan pada tahun 1970an dan 1980an. Pada pertengahan abad ke-20, kajian-kajian sains
berkaitan dengan sukan seperti antropometri, biologi, biomekanik, fisiologi dan sosiologi mula berkembang
dengan pesat. Hasil kajian dan sumbangan saintissaintis sukan telah dibukukan dan dijilidkan dalam jurnal.
(iii) Peringkat Terkini
Pada masa kini terdapat ramai saintis sukan yang terlibat dalam penyelidikan sukan. Mereka menggunakan
kaedah-kaedah dan alatan-alatan yang canggih dan berteknologi tinggi. Ini terbukti dengan kehadiran lebih
2000 saintis sukan semasa Kongres Sains Sukan dunia anjuran Majlis Olimpik Antarabangsa (IOC) kali ketiga di Atlanta, Amerika Syarikat pada tahun 1995. Penyelidikan sains sukan pada mulanya berlandaskan
kepada pendidikan jasmani (1950an) dan kemudian berkembang menjadi satu disiplin tersendiri pada akhir
1960an dan awal 1970an. Pakar-pakar disiplin sains yang lain menyumbang dalam kajian dan penyelidikan
dalam sukan. Contohnya M.R. Yeadon (1993) seorang pakar matematik mengkaji aksi kuang hadapan dan
kuang belakang dalam gimnastik dan merumuskan persamaan-persamaan matematik terhadap aksi
tersebut. Kajian-kajian saintifik dalam sukan telah menghasilkan atlit bertaraf dunia di negara Asia. Penemuan servis sepak kuda dalam sepak takraw telah dikaji oleh saintis sukan negara Thailand. Hasil kajian ini didapati berkesan dan menjadi popular di kalangan atlit negara lain.
Atlit negara China juga telah menunjukkan prestasi cemerlang dalam beberapa acara sukan khususnya
gimnastik, renang dan terjun. Elemen-elemen sains sukan diberi tumpuan dalam pendidikan dan diterapkan
dalam melatih atlit-atlit sukan. Saintis sukan di negara China juga banyak menjalankan kajian untuk
meningkatkan kualiti sukan negara. Penyelidik sukan di negara Korea telah merekacipta kasut memanah yang dapat membantu meningkatkan prestasi sukan ini. Kasut ini telah mendapat pengiktirafan
peringkat antarabangsa. Para saintis sukan pula mula meluaskan bidang kajian
mereka kepada pergerakan yang tidak berkaitan dengan sukan seperti rehabilitasi anggota akibat penyakit atau kemalangan terhadap aksi anggota tiruan (prostetik).
Kajian-kajian sains sukan pada masa kini berbentuk pendekatan gabungan disiplin-disiplin sains yang lain
(multidisciplinary approach). Contohnya, kajian meningkatkan prestasi atlit supaya memuncak pada
masa yang tepat melibatkan kepakaran fisiologi, biokimia, psikologi, antropometri dan biomekanik.
Perkembangan Sains Sukan di Malaysia
Pada tahun 1968, Majlis Sukan Sekolah-sekolah Malaysia telah ditubuhkan untuk menganjur dan melaksanakan program pembangunan sukan sekolah-sekolah di Malaysia. Dasar
Pelajaran Kebangsaan telah dibentuk dan ia menekankan domain psikomotor, kognitif dan afektif. Pada tahun 1972, kemudahan infrastruktur dan tenaga pengajar telah dimajukan
bersama. Di peringkat institusi pengajian tinggi, Universiti Malaya telah
memasukkan pendidikan jasmani dalam kursus diploma pendidikan pada tahun 1977. Universiti Putra Malaysia, Serdang telah memulakan pengambilan siswazah untuk program Ijazah Sarjana Muda (Pendidikan Jasmani). Pengambilan pertama dimulakan dengan guru-guru terlatih seramai 20 orang. Pada tahun 1996, program sarjana sains sukan ditawarkan. Universiti Malaya memulakan Ijazah Sarjana Muda Sains Sukan
pada tahun 1995 dan diikuti Institut Teknologi MARA yang kini dikenali sebagai Universiti Teknologi MARA yang menawarkan diploma sains sukan. Institut Sukan Negara (ISN) yang mula beroperasi di Stadium
Jalan Raja Muda, Kampong Baru dikenali sebagai Klinik Sukan Negara sebelum berpindah ke bangunan baru di Kompleks Sukan Negara. Penyelidikan-penyelidikan dalam bidang sains
sukan dikendalikan bagi tujuan persediaan atlit negara. Persatuan Pendidikan Jasmani Malaysia (PPJM) ialah sebuah badan sukarela yang mempunyai ahli terdiri daripada guru-guru, pensyarah-pensyarah atau tenaga pengajar mata pelajaran pendidikan jasmani, jurulatih dan individu yang berminat dalam
pembangunan dan pendidikan sukan. Badan ini telah menganjurkan seminar-seminar sains sukan pada peringkat kebangsaan dan antarabangsa. Pada tahun 1997, namanya ditukarkan kepada Persatuan Pendidikan Jasmani, Sains Sukan dan Kecergasan Malaysia (PPJSKM) untuk mencerminkan satu
badan yang lebih luas bidangnya. Selain badan ini, terdapat bahagian-bahagian bukan kerajaan yang aktif mempromosikan pelbagai aspek sains sukan. Pada tahun 2000, Kementerian Pendidikan Malaysia memperkenalkan mata pelajaran sains sukan sebagai satu mata pelajaran elektif wajib untuk pelajar-pelajar Tingkatan 4 di Sekolah Sukan Bukit Jalil, Kuala Lumpur dan Sekolah Sukan Bandar Penawar, Johor Bahru. Mata pelajaran ini akan dijadikan satu mata pelajaran peperiksaan SPM pada tahun 2001.
Skim Persijilan Kejurulatihan Sukan Kebangsaan
Pada 14 Januari 1985, Majlis Sukan Negara (MSN) telah menganjurkan Simposium Kejurulatihan Kebangsaan dan hasil daripada simposium itu, para peserta telah mengesyorkan agar
sistem kejurulatihan diperkembangkan. Sebuah Lembaga Kejurulatihan Kebangsaan telah ditubuhkan untuk bekerjasama dengan Badan-Badan Sukan Kebangsaan.
Ekoran daripada simposium itu, sebuah Lembaga Kejurulatihan Kebangsaan telah diwujudkan oleh MSN. Bidang tugas Lembaga ini ialah :
(a) Mewujudkan skim pensijilan kejurulatihan kebangsaan.
(b) Menyusun dan menggubal kurikulum kejurulatihan.
(c) Bertindak sebagai penyelaras dalam semua kegiatan kejurulatihan di antara Persatuan Sukan Kebangsaan
yang mengawal sukan.
(d) Melaksanakan apa-apa tugas dari masa ke semasa berhubung dengan kejurulatihan yang diarah oleh
Menteri Belia dan Sukan.
Jawatankuasa Perkembangan Kurikulum telah diwujudkan bagi menggubal kurikulum sains sukan dan bidang pengkhususan sukan serta praktikal di bawah Skim Pensijilan Kejurulatihan
Kebangsaan. Skim Pensijilan Kejurulatihan adalah satu program pembangunan dan pendidikan jurulatih yang seragam dan berterusan terbahagi kepada tiga komponen iaitu:
1. Sains sukan – prinsip-prinsip am kejurulatihan
dan sumber manusia
2. Pengkhususan sukan – kemahiran, teknik dan strategi khusus kepada sukan-sukan
tertentu.
3. Praktikal – amalan kejurulatihan
Objektif skim ini adalah untuk :
(a) Melatih, melengkap dan meningkatkan pengetahuan jurulatih dalam bidang sains sukan, pengkhususan
sukan dan praktikal dengan tujuan dapat memajukan lagi prestasi serta pencapaian atlit kebangsaan.
(b) Mewujudkan satu program yang sistematik untuk menambah bilangan jurulatih dan menyediakan peluang
kepada jurulatih meningkatkan pengetahuan dalam bidang kejurulatihan.
(c) Mewujudkan satu sistem dan pendekatan yang profesional serta saintifik dalam bidang kejurulatihan ke
arah memajukan sukan negara.
(d) Menyelaras dan melaksanakan semua program dan aktiviti pensijilan kejurulatihan di semua peringkat.
Pihak yang menyediakan kandungan komponen berikut ialah
(a) Sains sukan oleh Lembaga Kejurulatihan Kebangsaan.
(b) Pengkhususan sukan dan praktikal oleh Persatuan Sukan Kebangsaan yang berkenaan mengikut garis
panduan yang diberikan oleh Lembaga Kejurulatihan Kebangsaan.
Pengajian Sains Sukan di Institut Pengajian Tinggi Malaysia Institusi pengajian tinggi di Malaysia seperti Universiti Malaya, Universiti Putra Malaysia, Universiti Pendidikan Sultan Idris, Universiti Teknologi Malaysia dan Universiti Teknologi MARA menawarkan program sains sukan di peringkat diploma, sarjana
muda, sarjana dan kedoktoran. Para graduan dari program ini boleh berkhidmat di agensiagensi kerajaan atau swasta sebagai jurulatih, fisioterapis, pendidik, pengurus kedai sukan, pentadbir kelab sukan dan Majlis Sukan Negarakecergasan, pengulas sukan, saintis sukan dan sebagainya.
SUKATAN PELAJARAN
TINGKATAN EMPAT
PENGENALAN SAINS SUKAN
Sejarah Perkembangan
Pengurusan Sukan
Psikologi Sukan
ANATOMI DAN FISIOLOGI
Pengenalan Anatomi dan Fisiologi
Sistem Rangka
Sistem Otot Rangka
Sistem Saraf
Sistem Tenaga
PERSEDIAAN FIZIKAL
Pengenalan Kecergasan
Prinsip Latihan Fizikal
Kaedah Latihan Fizikal
Pemakanan Sukan
LAKUAN MOTOR DAN BIOMEKANIK
Asas Kawalan Motor
Perkembangan Motor
Pembelajaran Kemahiran Motor
Asas Biomekanik
TINGKATAN LIMA
Pengelolaan Pertandingan
Sosiologi Sukan
Sistem Kardiovaskular
Sistem Respiratori
Sistem Endokrina
Sistem Tenaga
Perancangan Program Latihan
Penilaian Kecergasan
Keselamatan dan Kecederaan Sukan
Perkembangan Motor
Pembelajaran Kemahiran Motor
Asas Biomekanik
PENGENALAN SAINS SUKAN
Sejarah Perkembangan
Pengurusan Sukan
Psikologi Sukan
ANATOMI DAN FISIOLOGI
Pengenalan Anatomi dan Fisiologi
Sistem Rangka
Sistem Otot Rangka
Sistem Saraf
Sistem Tenaga
PERSEDIAAN FIZIKAL
Pengenalan Kecergasan
Prinsip Latihan Fizikal
Kaedah Latihan Fizikal
Pemakanan Sukan
LAKUAN MOTOR DAN BIOMEKANIK
Asas Kawalan Motor
Perkembangan Motor
Pembelajaran Kemahiran Motor
Asas Biomekanik
TINGKATAN LIMA
PENGENALAN SAINS SUKAN
Sosiologi Sukan
ANATOMI DAN FISIOLOGI
Sistem Respiratori
Sistem Endokrina
Sistem Tenaga
PERSEDIAAN FIZIKAL
Penilaian Kecergasan
Keselamatan dan Kecederaan Sukan
LAKUAN MOTOR DAN BIOMEKANIK
Asas Kawalan Motor Perkembangan Motor
Pembelajaran Kemahiran Motor
Asas Biomekanik
APA ITU SAINS SUKAN
Sains sukan merupakan satu cabang dalam sains yang mengkaji respons manusia terhadap aktiviti fizikal. Jadi, bidang ini merangkumi kinesiologi, biomekanik, anatomi dan fisiologi, dan lain-lain topik seperti pemakanan, pengurusan sukan, sosiologi, dan psikologi dalam sains sukan. Sains sukan bukanlah satu bidang khas yang melatih seseorang supaya menjadi cergas dan cerdas dalam melakukan suatu permainan ataupun aktiviti dan seterusnya ditingkatkan prestasinya. Sebaliknya ia membantu memahami tindak balas badan manusia sepertiorgan, sistem saraf, sistem otot, dan tenaga dalam badan semasa melakukan sesuatu sukan. Dalam erti kata lain, pendidikan jasmani adalah satu amalan untuk meningkatkan teknik kesukanan, manakala sains sukan adalah bertujuan menyampaikan ilmu tentang perkaitan badan dan sukan.
Sains sukan juga boleh ditakrifkan dalam beberapa perspektif:
- Akademik / intelektual: sains sukan merupakan satu ilmu pengetahuan yang memfokuskan kepada pelbagai teori, prinsip, dan kajian yang melibatkan sains. Pelbagai konsep dijanakan daripada bidang sains seperti anatomi & fisiologi, kinesiologi, dan sebagainya.
- Generik / kontemporari: sains sukan selalunya dipandang sebagai satu cabang ilmu daripada pendidikan jasmani. Memang tidak boleh dinafikan bahawa kedua-dua subjek mempunyai banyak persamaan. Akan tetapi, objektif masing-masing adalah tidak sama.
- Program Sains Sukan Kebangsaan : sains sukan adalah aktiviti kesukanan yang direka bersesuaian dengan hasil kajian sains.
Sains Sukan adalah penting dalam meningkatkan kualiti hidup masyarakat kerana konsep-konsep yang diterap dapat membantu jurulatih bahkan pelatih dalam meningkatkan teknik-teknik dalam bidang kesihatan dan jasmani. Dalam hidup harian, kita sentiasa melalukan senaman dan kerja-kerja ringan. Kesemua aktiviti ini memerlukan teori sains sukan untuk memperbaikinya jika terdapat kesilapan semasa melalukannya. Contohnya, postur duduk dan cara mengangkat barang berat perlu disokong dengan teori sains yang mantap. Di Malaysia, subjek "sains sukan" boleh diambil oleh pelajar yang menduduki Peperiksaan Pelajaran Malaysia (SPM) dan Sijil Pelajaran Tinggi Malaysia (STPM). Namun, buku rujukan terhad dan secara tidak langsung ramai terpaksa mencari maklumat dari pelbagai sumber. Kerajaan juga menggalakkan pelajar-pelajar agar mereka menimba ilmu ini melalui Internet supaya mereka diperlengkapkan pengetahuan yang mencukupi bagi menduduki STPM.
[sunting]Sains Sukan Tulen
Bidang ini merupakan bidang asli sains sukan. Ia lebih mementingkan aspek-aspek teori dan kajian-kajian berdasarkan teori. Contohnya, tenaga yang diperlukan untuk berlari satu pusingan mungkin 1000 kJ. Jawapan ini dapat diperoleh melalui formula matematik.
[sunting]Sains Sukan Gunaan
Bidang ini adalah lebih kepada aplikasi ilmu sukan daripada skop bidang tulennya. Tenaga yang diperlukan untuk berlari hendaklah mempertimbangkan faktor-faktor lain seperti keadaan lantai itu. Jadi, pengiraan menjadi lebih rumit dan terdedah kepada banyak ketidakpastian.
[sunting]Sains Sukan Generik
Bidang ini selalunya diterjemahkan sebagai satu ilmu berkaitan kesukanan. Banyak yang selalunya menganggap sains sukan ini adalah satu bidang atlet yang melibatkan semata-mata permainan dan sukan seperti bola jaring, bola sepak, ping-pong dsb. Namun, anggapan ini bukannya semuanya salah. Dalam sains sukan generik, ia merupakan aplikasi ilmu daripada sains dalam meningkatkan kecergasan seseorang supaya menjadikan sukan sebagai alat yang boleh menyihatkan badan dan tidak mencederakan anggota badan ekoran daripada kesalahan teknik bersukan. Tambahan pula, ilmu ini adalah bertujuan untuk mempertingkatkan kecergasan dan prestasi pencapaian individu dan berkumpulan dalam konteks sukan. Di samping itu, sukan ini juga merupakan satu alat sebagai permainan di arena antarabangsa bahkan melalui pertandingan mahupun hiburan melalui media massa.
[sunting]Matlamat Sains Sukan
Matlamat kewujudan sains sukan adalah seperti berikut:
- Pertumbuhan organ : Kecergasan dan kecerdasan seseorang amat dipengaruhi oleh kesihatan individu. Dari segi biologi, orang yang aktif dapat menjamin tumbesaran organ yang sihat. Contohnya, kekuatan otot purkenje pada organ jantung dapat dipertingkatkan jika seseorang melakukan lari anak secara rutin. Namun, teknik lari anak yang tidak sesuai akan mencederakan bahagian-bahagian lain seperti kaki. Jadi, dengan adanya ilmu sains dalam sukan, seseorang akan memakai kasut yang sesuai untuk menyelesakan kaki di samping mempertingkatkan aktiviti jantung semasa melakukan jogging.
- Pertumbuhan fizikal : Fizikal adalah pandangan luaran seseorang. Individu yang sihat badannya dapat menjamin kesihatan keseluruhan badan dari segi kelihatan luaran. Contohnya, seseorang gimnas mempunyai badan yang kuat dan tegap dapat memakai baju jenis "body fit" sudah pasti membuktikan keterampilannya di tempat kerja mahupun di tempat awam. Orang yang sihat badan selalunya mampu melakukan pelbagai aktiviti serta bergiat aktif dalam program-program seperti tarian, drama, muzik, maraton, dsb. Selain itu, kesihatan fizikal merupakan faktor pertama yang mempengaruhi keputusan pihak atasan untuk membuat pilihan untuk sesuatu kerja ataupun projek.
- Pertumbuhan otot-saraf dan kemahiran : Koordinasi otot dan saraf adalah penting dalam melicinkan pergerakan seseorang. Jika seseorang sentiasa melalukan sesuatu aktiviti seperti membongkokkan badan, sudah pasti ia bukan satu masalah baginya, melakukan senam robik sebab otot dan saraf sudah biasa dengan pergerakan sedemikian. Sebaliknya, seseorang akan berasa lesu dan sakit jika koordinasinya tidak selaras dengan kehendak individu. Kemampuan untuk melakukan pergerakan yang luar biasa juga dapat menjamin kemahiran seseorang dalam bidang tersebut.
- Pertumbuhan emosi dan sosial : sukan adalah satu saluran yang baik untuk meluahkan perasaan marah, tekanan stres, dan frustrasi. Ia juga dapat melatih seseorang supaya menjadi optimis dan ring. Telah dipercayai sukan boleh merangsang perembesan hormon riang "serotonin" yang boleh menjadikan individu berasa gembira dan positif. Selain itu, sukan dan latihan yang dijalankan secara berkumpulan juga boleh merapatkan hubungan antara sesama yang lain. Dalam kumpulan, kita juga dapat mewujudkan suatu persaingan yang positif semasa bermain "game".
- Pertumbuhan insan dan negara : manusia harusnya sentiasa aktif dan cergas. Dengan adanya populasi yang sihat, barulah negara menjadi kuat. Kekuatan ini adalah disebabkan manusia yang sihat dari fizikal boleh menyumbang tenaga buruh; sihat mental boleh memberi idea yang baru kepada negara, sihat sahsiah membantu perpaduan dan persefahaman satu negara. Selain itu, sukan memainkan peranan penting dalam menjalin hubungan dengan negara lain seperti Sukan Komenwel, Olimpik, SUKOM etc.
[sunting]Anatomi & Fisiologi untuk Ilmu Sukan
Ini bermaksud struktur dan kedudukan organ berkaitan badan manusia serta fungsinya untuk aktiviti dan kehidupan manusia. Ia merupakan pengetahuan asas bagi pakar-pakar dalam bidang perubatan seperti doktor perubatan dan pakar bioperubatan.
[sunting]Anatomi
Kajian tentang struktur badan manusia. Anatomi yang sentiasa dikaji tergolong dalam beberapa kumpulan seperti:
- sel dan histologi: struktur sel soma dan kandungannya
- sistem pernafasan: hidung, trakea, bronkus, bronkiol, peparu, alveolus
- sistem kardiovaskular: sistem peredaran darah seperti jantung dan salur darah
- sistem pencernaan: mulut, esofagus, perut, usus, pankreas
- sistem lokomotif: otot motor, otot simpati, anggota badan
- sistem saraf: saraf motor, saraf tunjang, otak
[sunting]Fisiologi
Ia merupakan kehidupan manusia. Setiap individu perlulah bernafas, makan, minum, berkumuh, dan membiak sebagai aktiviti asas manusia. Selain itu, kita juga haruslah bersosial, bermain, bersukan, bekerja dsb sebagai aktiviti harian. Kesemua aktiviti ini memerlukan organ-organ yang sihat untuk menjayakannya.
[sunting]Pertumbuhan manusia
Manusia adalah sentiasa berkembang dan bertumbuh. Pertumbuhan ini bukan sahaja merujuk kepada perkembangan dari badan kecil kepada badan besar. Malah, proses penuaan juga merupakan pertumbuhan manusia. Proses pertumbuhan (dikenali sebagai tumbesaran) adalah bermula dari detik persenyawaan antara sperma dan ovum. Selepas insan dijadikan, sel-sel membesar (menjadi matang) dan berganda sehinggalah badan bayi dibentuk dalam rahim ibu. Selepas bayi itu dilahirkan, sel-selnya terus berkembang dan aktif berganda supaya saiz badan kecil menjadi saiz dewasa. Pada peringkat ini, pertumbuhan adalah bersifat eksponen. Selepas itu, pertumbuhan menjadi tidak ketara dan seolah-olahnya menjadi pegun. Proses ini dikenali sebagai penuaan, di mana sel-sel badan cuma akan menggantikan sel-sel mati dan organ-organ akan menjadi tua dan uzur. Jadi, pertumbuhan manusia terbahagi ke dalam 3 kumpulan:
- Pertumbuhan Fizikal: Perkembangan yang melibatkan sel-sel badan dan organ-organ manusia dalam proses pembesaran dan penuaan sepanjang umur manusia. Ia bermula sejak di uterus lagi. Perkembagan yang pesat selalunya ditentukan oleh gizi makanan dan kegiatan dalam sukan.
- Pertumbuhan Mental: Perkembangan yang melibatkan perkembangan mental serta kognitif seseorang. Ia bermula selepas seseorang mula memahami dan mengetahui alam ini. Biasanya, pertumbuhan ini adalah dipelajari daripada pengalaman dan ilimu pengetahuan.
- Pertumbuhan Sahsiah: Perkembangan yang melibatkan sahsiah, rohani dan nilai-nilai murni seseorang. Ia biasanya bermula apabila ibu bapa mula mendidik anaknya. Ada juga yang percaya nilai-nilai murni boleh dipupuk semasa anak masih dalam kandungan ibu. Nilai dapat dipupuk melalui ajaran agama dan pendidikan secara formal atau tidak formal.
[sunting]Proses dalam badan manusia
Pada amnya, seseorang yang melakukan aktiviti sukan memerlukan kordinasi dan kerjasama daripada semua organ badan. Lebih terperinci, setiap sel dalam badan manusia melakukan sesuatu semasa seseorang bersukan. Yang penting, pengawalaturan adalah salah satu proses dalam badan yang sentiasa menimbangi ketidaknornmalan manusia. Pengawalaturan ini dinamakan sebagai suap balik positif dan suap balik negatif. Dalam menjalankan aktiviti fizikal yang cergas seperti bermain hoki dan bola keranjang, seseorang mungkin kehilangan air yang berlebihan. Jadi, badan manusia melalui sistem saraf dan sistem endoktina (hormon dan enzim) akan mengembalikan badan ke keadaan normal melalui proses suap balik positif. Kehilangan air dapat dicegah melalui mekanisme tersebut dengan mengurangkan pembuangan air ke dalam ginjal dan menaikkan kadar penyerapan air dari ginjal. Selain itu, ia juga menimbulkan rasa dahaga supaya seseorang itu meminum untuk membekalkan air ke dalam badan. Sebaliknya, suap balik negatif akan berlaku apabila pengambilan air yang berlebihan. Pengawalaturan ini direka supaya seseorang dapat hidup dalam keadaan yang tak normal. Biasanya, suap balik ini melibatkan denyutan jantung, pengecutan dan pengembagan salur darah, dan penyingkiran dan penambahan air dalam konteks sukan.
[sunting]Kimia
Kimia adalah satu bidang sains yang mengkaji jasad yang kecil serta interaksinya. Dalam kimia, jasad ini dikenali zarah-zarah yang dibahagi kepada atom, molekul dan sebatian (kompoun). Interaksi antara atom seperti ikatan kovalen dan ikatan ionik akan memepengaruhi sifat-siafar fizikal sesuatu zarah. Manakala electron dalam atom tersebut akan menetukan sifat kimia. Bahan kimia selalunya ditulis sebagai Na, O2, CH4, NaCl dsb. Bidang ini adalah penting kerana setiap unit jasad adalah terdiri daripada bahan kimia. Contohnya air adalah dibentuk melelui pergabungan satu atom oksigen dan dua atom hydrogen, Garam masak pula adalag dari pada natrium dan klorin.
[sunting]Bahan dan tenaga
Bahan kimia biasanya dianggap sebagai material yang toksik. Namun, anggapan ini adalah betul jika ia adalah digunakan dalam bidang industri dan analisis berasaskan kimia. Bahan kimia yang tidak / kurang toksik adalah digunakan dalam kehidupan harian seperti gula, garam masak, tepung gandum dsb. Banyak bahan yang diperlukan dalam kehidupan adalah untuk tumbesaran dan ia sangat berkaitan dengan sistem biologi. Bidang kimia dalam sistem biologi degelarkan sebagai biokimia. Bahan-bahan diperlukan untuk sel hidup adalah seperti karbohidrat, protein, lemak, asid nukleik dsb. Pada asasnya, bahan ini adalah signifikan kerana mereka memainkan peranan dalam membina dan mengganti sel-sel untuk tumberan. Ia juga berkemampuan untuk mengeluarkan tenaga untuk aktiviti asas sel hidup. Setiap sel memerlukan tenaga haba dijana daripada tenaga untuk menghadamkan molekul-molekul makanan dalam sitoplasma. Oleh yang demikian, manusia memerlukan tenaga untuk bernafas dan bergerak. Dalam teori fizik, tenaga disebut dalam unit joule (J). Tenaga ini adalah unit untuk mengukur kemampuan seseorang melakukan sesuatu aktiviti fizikal seperti mandaki gunung. Dalam teori biokimia, tenaga dirujuk kepada ATP (adenosina trifosfat). ATP adalah satu bahan kimia akhir yang boleh menghasilkan tenaga di peringkat sel. Jadi, setiap molekul makanan hendaklah dihadamkan supaya menjadi unit ATP, yang seterusnya dihadamkan menjadi tenaga dalam sukatan joule. Lebih banyak molekul ATP dihasilkan, maka lebih tenaga dapat diperoleh. Pada label pakej makanan, biasanya sesuatu kuantiti makanan boleh ditukar kepada sesuatu sukatan tenaga dalam joule atau kilojoule.
[sunting]Konsep asas kimia dalam sains sukan
[sunting]Atom
Atom adalah satu struktur yang asas untuk membina sesuatu bahan kimia. Setiap atom mempunyai elektron bercaj negatif, proton bercaj positif dan neutron yang neutral. Atom boleh dibezakan antara satu sama lain dengan bilangan subatomnya iaitu elektron, proton dan neutron yang terkandung dalam suatu atom. Contohnya atom yang mempunyai 1 elektron dan neutron serta tiada elektron dipanggil hidrogen dan disingkatkan sebagai H (simbol kimia). Manakala atom yang mempunyai 2 proton dan 2 elektron serta 2 neutron adalah helium (He). Bilangan proton sentiasa diimbangi dengan bilangan elektron yang sama supaya sesuatu atom adalah sentiasa bercaj neutral (tidak bercaj). Dalam tindak balas kimia, sesuatu atom boleh kehilangan proton atupun lektron dan seterusnya menjadi atom yanh bercaj positif atau negatif. Contonnya, hidrogen yang kehilangan satu elektron akan bercaj positif kerana kehadiran proton. Atom yang bercaj dipanggil sebagai ion positif atau ion negatif.
[sunting]Unsur (elemen)
Unsur pula merujuk kepada jenis atom iaitu nama bagi sesuatu atom. Unsur-unsur kimia telah diatur ke dalam jadua berkala mengikut sistem elektron dan petalanya. Hasilnya, atom-atom yang berlainan jenis mempunyai nama yang unik seperti hidrogen, oksigen, bromin, nitrogen dsb. Unsur-unsur hendaklah selalu dalam keadaan yang neutral kerana unsur yang bercaj akan mengelilukan.
[sunting]Kompaun (sebatian)
Dalam ilmu kimia, sebatian adalah satu kumpulan unsur yang digabungkan secara ionik apabila satu unsur kehilangan elektron (bercaj positif) dan satu lagi menerima elektron (bercaj negatif). Dua ion yang bertentangan caj akan menarik antara sesama lain untuk membentuk sebatian. Apabila kompound ini berada dalam air, ia akan dipisahkan dan membentuk ion dan boleh menghantar (aliran) elektrik dalam cecair itu. Contoh sebatian adalah seperti NaCl, KNO3, Fe(NO3)2 dsb. Jadi, peranan sebatian dalam badan kita adalah membekalkan elektrolit (cecair yang bercaj) untuk mengimbangi caj-caj dalam cecair badan.
[sunting]Molekul
Walaupun tidak mengalami perubahan bilangan elektron, sesuatu boleh unsur boleh bergabung melalui ikatan kovalen. Kedua-dua unsur itu dicantum melalui perkongsian elektron apabila elektron terluar bagi sesuatu unsur adalah komplimentari dengan unsur yang digabungkan. Dalam air, molekul tidak terlarut dan tidak membentuk ion kerana sifat kimia adalah berlainan dengan air (air merupakan molekul yang berkutub). Molekul boleh wujud dalam cecair apabila ia dileburkan atupun larut dalam pelarut organik yang bersifat kovalen. Contoh molekul adalah seperti CCl4, O2, Cl2, H2 dsb.
[sunting]Elektrolit
Ion yang terhasil apabila sesuatu campuran terlarut dalam air akan membentuk elektrolit yang berupaya membawa elektrik. Dalam kimia, ia memerlukan elektrod (katod dan anod) untuk mengalir elektrik melalui sambungan wayar (litar). Dalam biokimia, elektrolit dalam cecair badan berfungsi untuk memekatkan / mencairkan kandungan cecair badan. Kehadiran ion yang tinggi akan memekatkan cecair dan seterusnya mengawal tekanannya seperti dalam darah. Ion-ion dalam elektrolit juga penting dalam menolong lain-lain proses seperti penghadaman yang memerlukan kofaktor dsb. Jadi manusia memerlukan garam dan mineral untuk mengimbangi badan kita. Individu yang muntah dan cirit-birit berlebihan boleh mengakibatkan kehilangan ion yang berlebihan dan badan akan menjadi lemah.
[sunting]Karbohidrat
Karbohidrat adalah pembekal tenaga utama dalam badan manusia. Ia adalah sejenis makanan organik yang larut dalam pelarut organik kerana kehadiran banyak ikatan kovalen antara unsur-unsur C, H, dan O. Jadi formula kimia umum bagi karbohidrat adalah ditulis sebagai C6H12O6]n, n adalah bilangan unit berulang. Dalam perkataan harian, karbohidrat adalah gula. Namun, dalam istilah biokimia, karbohidrat adalah sukrosa, maltosa, glukosa, fruktosa dsb. Ada yang membezakan karbohidrat melalui bilangan karbon dalam unit berulangnya (unit berulang dipanggil sebagai monomer). Contohnya pentosa dan triosa masing-masing mempunyai 5 dan 3 atom karbon. Cuma beberapa jenis karbohidrat yang biasa difokuskan dalam pemakanan dan gizi kita, iaitu sukrosa, fruktosa dsb. Kesemua gula ini perlu dicernakan dalam sistem pencernaan manusia supaya menjadi unit yang terkecil iaitu glukosa untuk diserap ke dalam sel-sel. Jadi, kekurangan glukosa dalam darah bermakna seseorang tidak mempunyai tenaga yang mencukupi untuk meneruskan proses dalam badan. Kesannya, individu tersebut akan pitam dan pengsan. Nasi, roti, dan gandum merupakan sumber karbohidrat yang utama.
[sunting]Lipid
Lipid adalah lemak yang diperlukan untuk melindungi badan kita. Ia berfungsi sebagai penebat bawah kulit untuk melindungi badan daripada kesejukan. Ia juga bertindak sebagai minyak pelincir untuk mengelakkan geseran antara organ semasa bergerak. Lipid juga merupakan komponen yang penting dalam membentuk sel membran. Selain itu, lemak juga merupakan pembekal tenaga terakhir apabila ketandusan karbohidrat atau protein untuk memberi tenaga kepada badan. Jadi, semua orang memerlukan lipid untuk terus hidup dan melicinkan proses dalam badan. Akan tetapi, pengambilan lemak yang berlebihan akan meyebabkan seseorang terus menjadi gemuk kerana ia tidak digunakan apabila pembekal tenaga lain masih ada. Badan akan menyimpan lemak tersebut di bawah kulit seperti paha, perut, dan bahagian-bahagian yang kurang aktif. Lipid boleh diambil daripada daging, kacang, dan sayur-sayuran.
[sunting]Protein
Protein adalah sumber yang penting dalam membina otot-otot badan. Ia adalah unsur yang penting semasa pertumbuhan dari peringkat kanak-kanak ke dewasa. Protein biasanya diambil dari daging-daging seperti ayam, lembu, ikan, soya dsb. Biasanya, otot akan mengalami kerosakan dan kepecahan apabila seseorang menjalankan sukan, jadi otot tersebut perlu diperbaiki dengan menambahkan satu lapisan protein ke atas bahagian otot yang rosak. Jadi, otot kelihatan besar pada tubuh badan.
[sunting]Sistem sel sebagai unit asas hidup
Sel adalah unit yang paling asas untuk kesemua entiti hidup kerana ia mempu menjalankan semua proses hidup seperti bernafas, berkumuh, makan, bertumbuh dan membiak. Dalam biologi, sel dibezakan sebagai sel haiwan dan sel tumbuhan. Perbezaan utama antara kedua-dua sel tersebut adalah kehadiran sel dinding dan kloroplas. Sel haiwan tidak mempunyai sel dinding dan kloroplas. Jadi, selnya boleh mengembang dan mengecut dengan mengubah kandungan dalam sel itu. Sel haiwan termasuklah semua sel pada haiwan seperti sel otot, sel tulang, sel saraf dsb.
Subscribe to:
Posts (Atom)